ՀՀ ԳԱԱ Տեղեկագիր: Գիտություններ երկրի մասին =Proceedings of the NAS RA: Earth Sciences
О некоторых предпосылках ''цветения'' синезеленых водорослей в озере Севан ; On several prerequisites of the blue-green algae blooming in lake Sevan
Պատ․ խմբ․՝ Ի․ Գ․ Մաղաքյան (1957) ; Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1958-1966) ; Ն․ Ի․ Դոլուխանովա (1967-1970) ; Է․ Ա․ Խաչատրյան (1970-1975) ; Ա․ Տ․ Ասլանյան (1976-1984) ; Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1985-1993) ; Բ․ Կ․ Կարապետյան (1994-2000) ; Գլխ․ խմբ․՝ Ռ․ Տ․ Ջրբաշյան (2001-2017)
Հոդվածում քննարկվում են են 2020թ. ապրիլ-հոկտեմբեր ամիսներին Սևանա լճի ջրի քիմիական կազմի մոնիտորինգային հիդրոքիմիական հետազոտությունների արդյունքները՝ կապված Սևանա լճի ջրի կապտականաչ ջրիմուռներով «ծաղկման» երևույթների հետ: Անջատվում են երկու հիմնական և մեկ երկրորդային նշանակության գործոններ, որոնք կարող են անմիջականորեն կապված լինել ծաղկման երևույթի հետ և նպաստել նրա առաջացմանը: Դրանք են, համապատասխանաբար, ջրի բարձր ջերմաստիճաը (25°С և բարձր), օրգանական նյութերով ինտենսիվ և անվերահսկելի աղտոտումը (հատկապես ազոտի միացություններով և մասնավորապես՝ ամոնիում-իոնիով) և սուլֆատիոնի առկայությունը լճի թույլ ալկալային ջրում: Այս գործոնների դերի մասին խոսել են նաև նախկինում կատարված հետազոտությունների հեղինակները: Մեր աշխատանքները հաստատեցին նրանց կարծիքը անալիտիկ հետազոտություններով, pH-ի և ջրի ջերմաստիճանի դաշտային չափումներով:
В статье обсуждаются результаты мониторинговых гидрохимических исследований вод озера Севан за апрель-октябрь 2020г. в связи с ''цветением'' вод озера сине-зелеными водорослями. Выделяются два основных фактора и один вторичный, которые непосредственно связаны с “цветением” и способствуют возникновению этого явления. Это высокая температура воды (25°С и выше), интенсивное неконтролируемое загрязнение озера органическими веществами (особенно соединениями азота и, в частности, ионом аммония) и наличие содержаний сульфат-иона в слабощелочной воде озера. О роли этих факторов в «цветении» озера исследователи указывали и ранее. Наши работы подтвердили указанные выводы посредством детальных полевых измерений температуры, pH и аналитических исследований химического состава воды.
The article presents the monitored hydrochemical research results of the chemical composition of Lake Sevan water throughout April – October of 2020, which have to do with the phenomena of blue-green algae “blooming” of Lake Sevan water. Factors of two main and one secondary significance are singled out which can be directly connected to the phenomenon of “blooming” and can contribute to its emergence. They are, correspondingly, the high temperature of water, the intensive pollution with organic matter (especially with nitrogen compounds, in particular – with ammonium-ion), and the presence of some amount of sulfate-ion in the weak alkaline water of the lake. Authors of previous researches also mention the role of these factors. Our work confirmed their opinion with analytic research work and field measurements.
Երևան
oai:arar.sci.am:302208
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
Nov 4, 2024
Feb 11, 2022
46
https://arar.sci.am/publication/330464
Հրատարակության անուն | Ամսաթիվ |
---|---|
Շահինյան, Հ․ Վ․, Սևանա լճում կապտականաչ ջրիմուռների ծաղկման որոշ նախադրյալների մասին | Nov 4, 2024 |
Շահինյան , Հ. Վ. Զաքարյան, Շ․ Ս․ Գյուլնազարյան, Շ. Ա. Պատ․ խմբ․՝ Ի․ Գ․ Մաղաքյան (1957) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1958-1966) Ն․ Ի․ Դոլուխանովա (1967-1970) Է․ Ա․ Խաչատրյան (1970-1975) Ա․ Տ․ Ասլանյան (1976-1984) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1985-1993) Բ․ Կ․ Կարապետյան (1994-2000) Գլխ․ խմբ․՝ Ռ․ Տ․ Ջրբաշյան (2001-2017)
Հ. Վ. Շահինյան Խ. Բ. Մելիքսեթյան Վ. Յու. Լավրուշին Գ. Խ. Նավասարդյան Շ. Ս. Զաքարյան Շ. Ա. Գյուլնազարյան Ա. Այդարկոժինա Դ. Ա. Մանուչարյան Է. Ս. Գրիգորյան Պատ․ խմբ․՝ Ի․ Գ․ Մաղաքյան (1957) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1958-1966) Ն․ Ի․ Դոլուխանովա (1967-1970) Է․ Ա․ Խաչատրյան (1970-1975) Ա․ Տ․ Ասլանյան (1976-1984) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1985-1993) Բ․ Կ․ Կարապետյան (1994-2000) Գլխ․ խմբ․՝ Ռ․ Տ․ Ջրբաշյան (2001-2017)
Հ. Վ. Շահինյան Շ. Ս. Զաքարյան Շ. Ա. Գյուլնազարյան Պատ․ խմբ․՝ Ի․ Գ․ Մաղաքյան (1957) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1958-1966) Ն․ Ի․ Դոլուխանովա (1967-1970) Է․ Ա․ Խաչատրյան (1970-1975) Ա․ Տ․ Ասլանյան (1976-1984) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1985-1993) Բ․ Կ․ Կարապետյան (1994-2000) Գլխ․ խմբ․՝ Ռ․ Տ․ Ջրբաշյան (2001-2017)
Հ. Վ. Շահինյան Շ. Ս. Զաքարյան Շ. Ա. Գյուլնազարյան Պատ․ խմբ․՝ Ի․ Գ․ Մաղաքյան (1957) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1958-1966) Ն․ Ի․ Դոլուխանովա (1967-1970) Է․ Ա․ Խաչատրյան (1970-1975) Ա․ Տ․ Ասլանյան (1976-1984) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1985-1993) Բ․ Կ․ Կարապետյան (1994-2000) Գլխ․ խմբ․՝ Ռ․ Տ․ Ջրբաշյան (2001-2017)
Շահինյան, Հ. Վ. Զաքարյան, Շ. Ս․ Գյուլնազարյան, Շ. Ա. Պատ․ խմբ․՝ Ի․ Գ․ Մաղաքյան (1957) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1958-1966) Ն․ Ի․ Դոլուխանովա (1967-1970) Է․ Ա․ Խաչատրյան (1970-1975) Ա․ Տ․ Ասլանյան (1976-1984) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1985-1993) Բ․ Կ․ Կարապետյան (1994-2000) Գլխ․ խմբ․՝ Ռ․ Տ․ Ջրբաշյան (2001-2017)
Հ. Վ. Շահինյան Շ. Ս. Զաքարյան Շ. Ա. Գյուլնազարյան Ա. Մ. Մարտիրոսյան Ռ. Ռ. Հովհաննիսյան Պատ․ խմբ․՝ Ի․ Գ․ Մաղաքյան (1957) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1958-1966) Ն․ Ի․ Դոլուխանովա (1967-1970) Է․ Ա․ Խաչատրյան (1970-1975) Ա․ Տ․ Ասլանյան (1976-1984) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1985-1993) Բ․ Կ․ Կարապետյան (1994-2000) Գլխ․ խմբ․՝ Ռ․ Տ․ Ջրբաշյան (2001-2017)
Հ. Վ. Շահինյան Շ. Ս. Զաքարյան Շ. Ա. Գյուլնազարյան Ռ. Գ. Սաֆարյան Պատ․ խմբ․՝ Ի․ Գ․ Մաղաքյան (1957) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1958-1966) Ն․ Ի․ Դոլուխանովա (1967-1970) Է․ Ա․ Խաչատրյան (1970-1975) Ա․ Տ․ Ասլանյան (1976-1984) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1985-1993) Բ․ Կ․ Կարապետյան (1994-2000) Գլխ․ խմբ․՝ Ռ․ Տ․ Ջրբաշյան (2001-2017)
Թ. Ա. Ավագյան Շ. Ս. Զաքարյան Շ. Ա. Գյուլնազարյան Ա. Ս. Սահակով Ս. Վ. Մկրտչյան Պատ․ խմբ․՝ Ի․ Գ․ Մաղաքյան (1957) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1958-1966) Ն․ Ի․ Դոլուխանովա (1967-1970) Է․ Ա․ Խաչատրյան (1970-1975) Ա․ Տ․ Ասլանյան (1976-1984) Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1985-1993) Բ․ Կ․ Կարապետյան (1994-2000) Գլխ․ խմբ․՝ Ռ․ Տ․ Ջրբաշյան (2001-2017)