Генезис “инвертированной” кислотности галогеноводородов в воде

Սույն հաղորդման մեջ ցույց է տրվում, որ հալոգենաջրածնական թթուների թթվայնության այդ դարձը նույնպես ունի էլեկտրոնային բնույթ: Դրանում համոզվելու համար անհրաժեշտ է միայն նկատի առնել, որ ջրային լուծույթներում հալոգենաջրածինները գտնվում են օքսօնիումի հալոգենիդների ձևով, որոնցում հալոգենի և ջրածնի ատոմների փոխազդեցությունները իրականանում են թթվածնի ատոմի միջնորդությամբ: Դրա հետևանքով տեղի է ունենում թթվածնի բացասական լիցքի լրացուցիչ աճ ոչ միայն ջրածնի (-1.24), այլ նաև քլորի (-0.28), բրոմի (-0.48) և յոդի (-0.78), սակայն՝ ոչ ֆտորի ատոմի հաշվին: Վերջին դեպքում արդեն ինքը ֆտորն է օքսիդացնում թթվածնի ատոմին (3.98-3.44=0.54)՝ թթվածնի ելային լիցքը -3.72-ից իջեցնելով –3.18-ի (նվազեցնելով +0.54 միավորով): It seems doubtful, that the hydrohalogens acidity in those pure state and in water solution is ascribed to different indications. More exactly speaking in the first case the observed acidity is ascribed to the H-halogen bond ionic characters (HF > > HCl > HBr > > HJ), whereas in water solutions – to halide ion radius sizes, which as well as the acidity of acids fall down in the range: HJ > > HBr > HCl > > HF. We can argue, that indeed in both cases the observing acidity has the same origin; the acidity of hydrohalogenic acids in the pure state, as well as in water solutions depends on the ionic character of the bond. For the understanding of the essence of our finding it must be taken into consideration, that in water solutions hydrohalogenic acids exist only as oxonium halides, in which the halogen acidification power is transformed to hydrogen atoms through the oxonium oxygen. Therefore we can show, that in the case of oxonium chloride, bromide and iodide the amounts of electron densities are transformed to oxonium oxygen, which are proportional to the ionic characters of the bonds O-Cl (-0.28), O-Br (-0.48) and O-J (-0.78). This leads to the increasing of the starting state electronic power of oxonium oxygen from the same starting value (–3.72) up to the sizes: –4.00, -4.20 and -4.50 for oxonium chloride, bromide and iodide, correspondingly. Unlike the latter cases, in the oxonium fluoride due to its lower electronegativity (3.44) in comparance with fluorine (3.98), the oxygen, and not the fluorine atom is oxidised (by +0.54 units of electronegativity; 3.94-3,44=0.54).