Publication Details:
«Բանբեր հայագիտության» միջազգային գիտական հանդեսը լույս է տեսնում 2013 թվականից։
Journal or Publication Title:
Բանբեր հայագիտության = Вестник Арменоведения = Review of Armenian studies
Date of publication:
Number:
ISSN:
Official URL:
Additional Information:
Ենգիբարյան Ն., Енгибарян Н., Բոբոխյան Ա., Бобохян А.
Title:
Urartian Seals of Lake Sevan Region
Other title:
Սևանա լճի տարածաշրջանի ուրարտական կնիքները։ Урартские печати из региона Севанского озера.
Creator:
Yengibaryan, Nora ; Bobokhyan, Arsen
Contributor(s):
Գլխավոր խմբագիր՝ Պ. Ա. Չոբանյան (2013-2017) ; Ա. Խառատյան (2017-)
Subject:
History ; Auxiliary Sciences of History ; Ancient History
Coverage:
Abstract:
Սևանա լճի ավազանից մինչ այժմ հայտնի են 11 ուրարտական կնիք՝ Կարճաղբյուրից, Նորատուսից, Ծովինարից, Ներքին Գետաշենից, Գավառից(Նոր Բայազետ), Սարուխանից: Դրանք երկու տեսակի են՝ դրոշմ և գլանադրոշմ, համապատասխան ենթատեսակներով: Այդ կնիքները զուգահեռներ ունեն ուրարտական տարբեր հուշարձաններում և տեսանելի են ընդհանուր հինարևելյան կնիքագործության համատեքստում: Քննարկվող կնիքների հնագիտական համատեքստը (դամբարաններ) ընդհանուր առմամբ վերաբերում է ուշ-ուրարտական փուլին՝ մ.թ.ա. VII–VI դդ., երբ նկատվում է տեղական և ուրարտական պալատական մշակույթների որոշակի համատեղություն: Ընդ որում, դամբարանների գույքը հիմնականում ներկայացված է տեղական մշակույթին բնորոշ արտեֆակտերով, որոնց մեջ ի հայտ են գալիս առանձին ուրարտական առարկաներ: Այս իրողությունը հաստատվում է նաև տարածաշրջանում իրականացված հնագիտական աշխատանքներով, որոնք ցույց են տալիս, թե ուրարտական նյութական մշակույթն այստեղ արտահայտված է միայն վերնախավային բնույթի նյութով: Այս առումով ուշագրավ է, որ կնիքների տարածույթը Սևանի ավազանում (նրա արևմտյան և հարավային ափերին) համընկնում է ուրարտական արձանագրությունների տարածույթին, ինչը մեկ անգամ ևս վկայում է ուրարտական վերնախավային-պալատական մշակույթի տարածման յուրահատուկ մեխանիզմների մասին: Из бассейна озера Севан в настоящее время известны 11 урартских печатей, найденных из Карчахбюра, Норатуса, Цовинара, Неркин Геташена, Гавара (Нор Баязета) и Сарухана. Эти печати представлены в двух типах – штампы и цилиндрические штампы, с соответствующими подтипами. Они имеют параллели в различных урартских памятниках и могут быть рассмотрены в контексте общей древневосточной глиптики. Археологический контекст печатей (погребения), как правило, восходит к поздне-урартскому периоду, к VII–VI векам до н.э., когда наряду с местной культурой существовала также урартская дворцовая культура. Причем инвентарь погребений в основном включает в себя артефакты местной культуры, среди которых находятся отдельные урартские объекты. Сказанное подтверждается проведенными в регионе археологическими ра- ботами, которые показывают, что урартская материальная культура представлена здесь лишь элитарным материалом. В этой связи заслуживает внимания тот факт, что территория распространения печатей в бассейне озера Севан (западное и южное побережья) совпадает с ареалом распространения урартских надписей, что еще раз указывает на особые механизмы дисперсии урартской дворцовой культуры.
Place of publishing:
Երևան