Ցույց տուր կառուցվածքը

Հրապարակման մանրամասներ:

«Ջահուկյանական ընթերցումներ» հանդեսը հրատարակվում է 2006 թվականից։ Հանդեսը հրատարակվում է տարին երկու անգամ: Հրատարակվում են հայերեն, անգլերեն, ռուսերեն, ֆրանսերեն հոդվածներ:

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Ջահուկյանական ընթերցումներ=Джаукяновские чтения=Jahukyan Readings

Հրապարակման ամսաթիվ:

2024

Համար:

1(22)

Լրացուցիչ տեղեկություն:

Закарян Оганес, Zakaryan Hovhannes

Վերնագիր:

Ճամբար, կամար, սենեակ և մի քանի այլ բառերի ստուգաբանության շուրջ

Այլ վերնագիր:

Этимология армянских слов ճամբար, կամար, սենեակ и т. д․ ; The Etymology of Armenian Words ճամբար, կամար, սենեակ, etc․

Ստեղծողը:

Զաքարյան, Հովհաննես

Համատեղ հեղինակները:

ՀՀ ԳԱԱ Հ. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտ

Աջակից(ներ):

Գլխ․ խմբ․՝ Վ. Լ. Կատվալյան

Խորագիր:

Ստուգաբանություն

Չվերահսկվող բանալի բառեր:

հ.-ե. նախալեզու ; ձայնդարձ ; արմատային տարբերակներ ; սկզբնահնչյուն ; սահող s- ; աճական ; ածանց

Ծածկույթ:

107-124

Ամփոփում:

ճամբար, կամար, սենեակ, etc.- Armenian words ճամբար, կամար, սենեակ, etc are not etymologized or are considered to be borrowings. The article, dwelling upon phonetic, morphemic and semantic analyses, puts forward new etymologies for them as native Armenian words derived from the Indo-European root *(s)k(h.)eu- "to bend, to curve; to smooth". They are: ճամբար «camp» <ճամբ-ար <*sk՛ham-bh- <*kh.e-m- <*(s)k(h.)eu-, ճամբայ (ճամփայ) «road, way» <ճամբ-այ <*sk՛ham-bh- <*kh.e-m- <*(s)k(h.)eu-, ճամբրուկ (ճամպրուկ) «bag made of hair; suitcase» <ճամբր-ուկ <*ճամբ-ար- <*sk՛ham-bh- <*kh.e-m- <*(s)k(h.)eu-, շավիղ «path, way» <շաւ-իղ <*skhau- <*(s)k(h.)eu-, կամար «arch, vault; belt» <կամ-ար <*ska-m- <*(s)k(h.)eu-, կամուրջ «bridge» <կամ-ուր-ջ <*skha-m- <*(s)kh.eu-, սենեակ «chamber, room; cabinet» <սեն-եակ <*(s)k՛en- <*ske-m- <*(s)k(h.)eu-, խրճիթ «hut, poor cottage; cabin» <*խրճ-իթ <*խուրճ- <*(s)khōr-gwy- <*skō-r- <*(s)k(h.)eu-, etc.
ճամբար, կամար, սենեակ и т. д. - Армянские слова ճամբար, կամար, սենեակ и т. д. считаются заимствованными или же не этимологизированными. В настоящей статье на основе фонетического, словообразовательного и семантического анализов предлагаются их новые этимологии, согласно которым данные слова являются исконно армянскими словами, возникшие от индоевропейского корня *(s)k(h.)eu- «сгибать, наклонять; «сглаживать». Эти этимологии: ճամբար «лагерь» <ճամբ-ար <*sk՛ham-bh- <*kh.e-m- <*(s)k(h.)eu-, ճամբայ (ճամփայ) «дорога, путь» <ճամբ-այ <*sk՛ham-bh- <*kh.e-m- <*(s)k(h.)eu-, ճամբրուկ (ճամպրուկ) «сумка из волос; чемодан» <ճամբր-ուկ <*ճամբ-ար- <*sk՛ham-bh- <*kh.e-m- <*(s)k(h.)eu-, շավիղ «тропинка, путь» <շաւ- իղ <*skhau- <*(s)k(h.)eu-, կամար «арка, свод; пояс» <կամ-ար <*ska-m- <*(s)k(h.)eu-, կամուրջ «мост» <կամ-ուր-ջ <*skha-m- <*(s)kh.eu-, սե- նեակ «комната, кабинет» <սեն-եակ <*(s)k՛en- <*ske-m- <*(s)k(h.)eu-, խրճիթ «хижина, изба; кабина» <*խրճ-իթ <*խուրճ- <*(s)khōr-gwy- <*skō-r- <*(s)k(h.)eu- и т. д.


Հրատարակության վայրը:

Երևան

Հրատարակիչ:

ՀՀ ԳԱԱ ԼԻ հրատարակչություն

Տեսակ:

Հոդված

Ձևաչափ:

pdf

Նույնացուցիչ:

10.54503/2738-277X