Journal or Publication Title:
Date of publication:
Volume:
Number:
ISSN:
Additional Information:
Title:
Հազարան բլբուլը որպես հրաշագործ կերպար
Other title:
The Bird of a Thousand Songs as an Enigmatic Personage
Creator:
Subject:
Uncontrolled Keywords:
հեքիաթ ; ժանր ; տեքստ ; երգ ; ճանապարհ ; Շիրակ ; բանահյուսություն ; անձնավորում ; ոճական հնար ; բանադարձում
Coverage:
Abstract:
Ժողովրդական հեքիաթներում հրաշագործ կերպարները օժտված են մի շարք կարևոր գործառույթներով՝ հերոսին ճանապարհ ցույց տալու, չարը բացահայտելու և ճշմարտությունը վերականգնելու, երգով ու խոսքով միջավայրը կենդանացնելու շնորհքով և այլն։ Այդպիսի բանահյուսական կերպար է հայ ժողովրդական հրաշապատում հեքիաթների Հազարան բլբուլը, որը գրական մշակումներում նույնպես առատորեն է տեղայնանում։ Նրա խոսքն ու երգը զորեղ են․ ունեն մարդակերպության տպավորություն։ Մեթոդներ և նյութեր. Լեզվաբանագիտական մոտեցմամբ քննության են առնվել «Հազարան բլբուլ» հեքիաթաշարի ժողովրդական տարբերակներն ու գրական մշակումները, ինչպես նաև բլբուլ բառանունով կայուն կապակցությունները երգային բանահյուսության մեջ, հեղինակային երկերում։ Վերլուծություն. Վերլուծվել են այն հեքիաթները, որոնք բովանդակում են Հազարան բլբուլ հրաշագործ թռչնի կերպարը՝ որպես հեքիաթի հերոսի խորհրդատու և օգնական, ինչպես նաև անդրադարձ է կատարվել Հազարան բլբուլի դրսևորումներին Հ. Թումանյանի, Ստ. Զորյանի, Ղ. Աղայանի, Աթ. Խնկոյանի, Սերինեի գրական մշակումներում։ Արդյունքներ. Ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ Հազարան բլբուլն ունի հրաշագործ ազդեցություն թե՛ բանահյուսական, թե՛ հեղինակային ստեղծագործություններում։ Նա անձնավորված կերպար է: Folk tales have miraculous characters who are endowed with a number of important functions: to show the way, to help the hero, etc. Such a folk character is the Bird of a Thousand Songs, which is also abundantly localized in literary adaptations. Its speech and song are powerful; they have an anthropomorphic effect. Methods and materials: The folk versions and literary adaptations of the fairy tale series, as well as stable associations with the word nightingale in ashugh songs, were examined using a linguo-folkloistic approach. Analysis:We have analyzed the literary adaptations of H. Tumanyan, Gh. Aghayan, Atabek Khnkoyan, and Serine. Results: The study has shown that the Bird has a magical effect in both folklore and literary works. It is a personified character․