Ցոյց տուր կառուցուածքը

Հրապարակման մանրամասներ:

Հանդեսը հիմնադրվել է 1948թ. «ՀՍԽՀ ԳԱ Տեղեկագիր Ֆիզիկա-մաթեմատիկական, բնագիտական և տեխնիկական գիտություններ» վերնագրով, որում տպագրվում էին նաև երկրաբանական գիտություններին նվիրված հոդվածներ: 1964թ.-ից հանդեսը լույս է տեսնում «ԳԱԱ Տեղեկագիր Գիտություններ երկրի մասին» անվանմամբ: 1993թ.-ից տարեկան հրատարակվում է 3 հատոր։

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

ՀՀ ԳԱԱ Տեղեկագիր: Գիտություններ երկրի մասին =Proceedings of the NAS RA: Earth Sciences

Հրապարակման ամսաթիւ:

2023

Հատոր:

76

Համար:

2-3

ISSN:

0515-96IX

Պաշտոնական URL:


Լրացուցիչ տեղեկութիւն:

Улоян А., Uloyan H.

Վերնագիր:

Բարձրությունների թվային մոդելների (ALOS, ASTER և SRTM) ուղղահայաց ճշտության գնահատում ՀՀ տարածքի համար

Այլ վերնագիր:

Vertical accuracy assessment of digital elevation models (ALOS, ASTER AND SRTM) for the territory of RA ; Оценка вертикальной точности цифровых моделей рельефа (ALOS, ASTER И SRTM) для территории РА

Ստեղծողը:

Ուլոյան, Հ.

Համատեղ հեղինակները:

ԳԱԱ Երկրաբանական գիտությունների ինստիտուտ

Աջակից(ներ):

Պատ․ խմբ․՝ Ի․ Գ․ Մաղաքյան (1957) ; Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1958-1966) ; Ն․ Ի․ Դոլուխանովա (1967-1970) ; Է․ Ա․ Խաչատրյան (1970-1975) ; Ա․ Տ․ Ասլանյան (1976-1984) ; Ա․ Հ․ Գաբրիելյան (1985-1993) ; Բ․ Կ․ Կարապետյան (1994-2000) ; Գլխ․ խմբ․՝ Ռ․ Տ․ Ջրբաշյան (2001-2017)

Խորագիր:

Երկրատեղեկատվություն

Չվերահսկուող բանալի բառեր:

բարձրությունների թվային մոդել ; ԲԹՄ ; երկրաձևաչափություն ; ռելիեֆ ; ԱՏՀ ; տեղագրություն

Ծածկոյթ:

149-162

Ամփոփում:

Բարձրությունների թվային մոդելը (ԲԹՄ), պարունակելով մակերևույթի անընդհատ տվյալներ, թույլ է տալիս ստանալ ռելիեֆի հիմնական ձևաչափական բնութագրիչները: ԲԹՄ-ները համարվում են բավականին ճշգրիտ հիմք տարբեր բնագավառներում վերլուծություններ կատարելու և խնդիրներ լուծելու համար։ Հոդվածում, ՀՀ տարածքի համար առաջին անգամ, վերլուծվում և գնահատվում է գլոբալ ծածկույթ ունեցող ALOS World 3D, ASTER GDEM և SRTM ԲԹՄ-ների ուղղահայաց ճշտությունը։ Որպես չափանմուշ օգտագործվել են GNSS ընդունիչից ստացված և 1։10,000 մասշտաբի տեղագրական քարտեզներից առանձնացված տվյալները։ Վերլուծությունն իրականացվել է շեղումներ արտահայտող վիճակագրական պարամետրերի հաշվարկմամբ և վիզուալ եղանակով։ Հաշվի են առնվել նաև ՀՀ ռելիեֆի, բուսականության և կառուցապատման առանձնահատկությունները։ Ընդհանրական տվյալների վերլուծության արդյունքներով՝ ՀՀ տարածքի համար որպես առավել ճշգրիտ ԲԹՄ հանդես է գալիս ALOS-ը (RMSEGNSS=13.67 մ, RMSETOPO=7.4 մ), որին հաջորդում է SRTM-ը (14.1 մ, 9.5մ), ապա՝ ASTER-ը (16.27 մ, 11.7մ), սակայն անտառապատ և կառուցապատ տարածքներում SRTM-ը (11.5մ) ճշտությամբ գերազանցում է ALOS-ին (12.1մ), ինչը հաստատվում է նաև տեղանքների պրոֆիլների վիզուալ համեմատությամբ։ Սևանա լճի ներկայիս ափը եզրավորող 1900մ հորիզոնականի վիզուալ համեմատության արդյունքներով՝ բնական ափագծին առավել մոտ հորիզոնականներն արտահայտում են SRTM-ը և ASTER-ը։
Цифровая модель рельефа (высот) (ЦМР), содержащая непрерывные данные о поверхности, позволяет получить основные морфометрические показатели рельефа. ЦМР считаются достаточно точной основой для анализа и решения проблем в различных областях. В статье анализируется и оценивается точность высот ЦМР с глобальным покрытием ALOS World 3D, ASTER GDEM и SRTM на территории Армении. В качестве эталонной основы использовались данные, полученные устройствами GNSS и топографических карт масштаба 1:10000. Анализ проводился путем расчета статистических параметров, выражающих отклонения, и визуально. Учитывались также особенности территории РА - рельеф, растительность и постройки. По результатам анализа общих данных ALOS (RMSEGNSS=13.67 м, RMSETOPO=7.4 м) является наиболее точным ЦМР для территории РА, затем следует SRTM (14.1 м, 9.5 м), затем ASTER (16.27 м, 11.7 м), но в лесных и населенных пунктах SRTM (11.5 м) точнее, чем ALOS (12.1 м), что подтверждается также путем визуального сравнения профилей местности. По результатам визуального сопоставления горизонтали 1900 м, окаймляющего берег озера Севан, SRTM и ASTER выражают наиболее близкие к естественной береговой линии контуры.
Digital elevation model (DEM), containing continuous data on the surface, makes it possible to obtain the main morphometric characteristics of the relief. DEMs are considered to be a fairly accurate basis for analyzing and solving problems in various fields. The article analyzes and evaluates the elevation accuracy for the ALOS World 3D, ASTER GDEM and SRTM DEMs with global coverage on the territory of Armenia. Data obtained from GNSS devices and topographic maps at a scale of 1:10,000 was used as a reference point. The analysis was carried out by calculating statistical parameters expressing deviations. Visual analysis method was applied as well. The surface features of the territory of the Republic of Armenia - relief, vegetation, and buildings were also taken into account. According to the results of the analysis of general data, ALOS (RMSEGNSS=13.67 m, RMSETOPO=7.4 m) is the most accurate DEM for the territory of the RA, followed by SRTM (14.1 m, 9.5 m), then ASTER (16.27 m, 11.7 m), but in forests and settlements SRTM (11.5 m) is more accurate than ALOS (12.1 m), which is also confirmed by visual comparison of terrain profiles. According to the results of visual comparison of the 1900 m contour bordering the shore of Lake Sevan, SRTM and ASTER express the contours closest to the natural coastline.

Հրատարակութեան վայրը:

Երևան

Հրատարակիչ:

ՀՀ ԳԱԱ

Տեսակ:

Հոդված

Ձեւաչափ:

pdf

Նոյնացուցիչ:

կապին հետեւելուն համար սեղմէ հոս

Դասիչ:

АЖ 409

Թուայնացում:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան

Բնօրինակին գտնուելու վայրը:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան