Journal or Publication Title:
Արվեստագիտական հանդես=Искусствоведческий журнал=Journal of Art Studies
Date of publication:
Number:
ISSN:
Official URL:
Additional Information:
Title:
Other title:
Մարաշի ասեղնագործությամբ կլոր կենտրոնազարդերով ծածկոց-վարագույրների պատկերագրական, խորհրդաբանական և տեխնիկական առանձնահատկությունները ; Иконографические, символические и технические особенности выполненных в вышивке Мараша покрывал-завес с круглыми центральными медальонами
Creator:
Subject:
Uncontrolled Keywords:
concentric circular decoration ; hand embroidered rug ; ornamental and color complexes ; multi-circle pictorial decorative structure ; rosette ; symbolic unit ; canonical ornamental expressiveness
Abstract:
This article observed cover-curtains with round central medallions executed in Marash “secret stitch embroidery”. Most iconographic and symbolic details of the ornaments and their manner of execution and expressions are compared and discussed. Close observations related to the fabrics, threads and their color solutions, used to make these cover-curtains, are discussed as well. These covers or rug-like textiles preserved the ancient symbolic decorative elements that had existed in the Armenian Highlands for millennia. With their unique iconography and symbology, these covers developed throughout the Middle Ages and became an inseparable and important part of other art forms known in Armenian culture. As rugs, these covers were displayed in the Armenian home as a blessing and an evil preventing charm for the entire family.
Այս հոդվածում դիտարկվել են կլոր կենտրոնական մեդալիոններով ծածկոցներ, որոնք արված են Մարաշի «գաղտնի կար» ասեղնագործությամբ: Համեմատվում և քննարկվում են զարդանախշերի պատկերագրական և խորհրդաբանական մի քանի մանրամասներ և դրանց արտահայտման եղանակները։ Քննարկվել են նաև գործվածքների, թելերի և դրանց գունային լուծումների հետ կապված մի քանի դիտարկումներ, որոնք օգտագործվել են այս ծածկոց-վարագույրները պատրաստելիս։ Քննարկվող այս ծածկոցները կամ գորգանման գործվածքները պահպանել են հազարամյակներ շարունակ Հայկական լեռնաշխարհում գոյություն ունեցող հնագույն խորհրդաբանական դեկորատիվ տարրերը։ Իրենց յուրահատուկ պատկերագրությամբ և խորհրդաբանությամբ միջնադարի ընթացքում այս ծածկոցները զարգացել և դարձել են հայ մշակույթի մեջ հայտնի արվեստի այլ ձևերի անբաժանելի և կարևոր մասը։ Որպես գորգ, այս ծածկոցները զարդարել են հայոց տունը՝ որպես օրհնություն և չարխափան հմայակ ամբողջ ընտանիքի համար։
В статье рассматриваются покрывала-завесы с центральными круглыми медальонами, выполненные «потайным швом» вышивки Мараша. Сравниваются и анализируются некоторые иконографические и символические детали орнаментов и способы их отображения. Внимание уделяется также выбору тканей, ниток и их цветового решения при создании этих покрывал-завес. Рассматриваемые покрывала, или ковроподобные вышивки сохранили тысячелетиями существовавшие на Армянском нагорье символические декоративные элементы. Благодаря своей уникальной иконографии и символике, развивавшейся на протяжении Средних веков, покрывала стали неделимой и важнейшей составляющей других известных в армянской культуре видов искусства. Как и ковры, в армянском доме они всегда были на видном месте как символ благословения жилища и оберег, отводящий зло от очага и семьи.