Object structure

ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի «Հայոց պատմության հարցեր» գիտական պարբերականի հերթական՝ 1 (24) համարում հրատարակվող հոդվածները սկզբնաղբյուրների, արխիվային նյութերի, մամուլի հրապարակումների, հայրենի եւ համաշխարհային պատմագիտական գրականության լայն հենքի վրա լույս են սփռում Հայոց հին եւ միջնադարյան, նոր եւ նորագույն ժամանակաշրջանների պատմության առանձին հիմնահարցերի վրա:

Исследования академика Грача Бартикяна по ширакациведению (к 95-летию со дня рождения) ; Academician Hrach Bartikyan’s searchings on Shirakatsi studies (on the occasion of his 95th birth anniversary)

ՀՀ ԳԱԱ Պատմության ինստիտուտ

Հայ ժողովրդի պատմություն ; Հնագիտություն

Անանիա Շիրակացի ; Հ. Բարթիկյան ; Արատոս Սոլացի ; Եվդոքսոս Կնիդացի ; Մեսրոպ Մաշտոց ; Մատենադարան ; Փիլոն Տիրակացի ; Սոկրատ ; Գ. Աբգարյան

Библиографическое наследие крупнейшего представителя армянской средневековой естественнонаучной мысли Анания Ширакаци привлекло также внимание известного арменоведа-византолога Грача Бартикяна. Предметом его скрупулезного анализа стал вопрос авторства двух приписываемых А. Ширакаци работ – сочинения метеорологического содержания «Об облаках и знамениях» и «Хронологии». Причем к первой из них Г. Бартикян обращался дважды – в связи с развернутой вокруг нее дискуссией опытным арменоведом, филологом Г. Абгаряном, а ко второй – лишь однажды. В итоге Г. Бартикян убедительным образом показал, что обе эти работы не принадлежат перу Ширакаци. Он высказал обоснованное мнение, что первая из них является не стихотворным армянским переводом поэмы «Диосемиа» древнегреческого поэта Аратоса из Сол. Что же касается второй, то Г. Бартикян сделал заключение, что она в основном являет собой материал, взятый из произведений древнегреческих авторов. Наиболее вероятным фольклористом-переводчиком этого труда и собственно автором определенных страниц является младший современник А. Ширакаци – Пилон Тиракаци. Г. Бартикян справедливо отмечал, что настало время перестать приписывать А. Ширакаци работы по точным наукам армянского средневековья.
The bibliographic heritage of Anania Shirakatsi – the greatest representative of the Armenian medieval naturalistic thought, was given to the attention of famous Armenologist-Byzantinist H. Bartikyan. The subject of his scrupulous analysis was the issue of the authorship of two works attributed to A. Shirakatsi – meteorological works “On the Clouds and Signs” and the “Chronology”. At that, H. Bartikyan addressed the first of them twice – in connection with the discussion unfolded around it by an experienced Armenologist, philologist G. Abgaryan, and the second – only once. As a result, H. Bartikyan has convincingly proved that those works do not belong to the pen of Anania Shirakatsi. He put forward the grounded opinion that the first of them is the prose translation of the poem “Diosemia” by famous Greek poet Aratus of Soli. As for the second work, H. Bartikyan showed that it is mainly a compilation from the works of ancient Greek authors. Its most probable compiler-translator and author of individual pages is Pylon Tirakatsi – the junior contemporary of Anania Shirakatsi. H. Bartikyan rightly noted that it was time to to stop attributing to A. Shirakatsi the works on the exact sciences of the Armenian Middle Ages.

Երևան

ՀՀ ԳԱԱ Պատմության ինստիտուտ