Publication Details:
«Բանբեր հայագիտության» միջազգային գիտական հանդեսը լույս է տեսնում 2013 թվականից։
Journal or Publication Title:
Բանբեր հայագիտության = Вестник Арменоведения = Review of Armenian studies
Date of publication:
Number:
ISSN:
Official URL:
Additional Information:
Տիգրանյան Մ., Սարգսյան Լ., Tigranyan M., Sargsyan L.
Title:
Other title:
Արցախյան հորովելներ ; Artsakh Horovels
Creator:
Тигранян, Марианна ; Саргсян, Линда
Corporate Creators:
Институт искусств НАН РА ; Ереванская государственная консерватория имени Комитаса
Contributor(s):
Գլխավոր խմբագիր՝ Պ. Ա. Չոբանյան (2013-2017) ; Ա. Խառատյան (2017-)
Subject:
Uncontrolled Keywords:
Арцах ; հоровел ; Комитас ; областъ Варанда ; Р. Атаян ; М. Мурадян ; фригийский лад с терцовой побочной опорой
Coverage:
Abstract:
Արցախյան հորովելները հնարավորություն են տալիս լուսաբանելու տարածաշրջանի երաժշտական լեզվամտածողությանը բնորոշ առանձնահատկություններ։ Երկրագործական երգերը հայ ժողովրդական երաժշտական բանահյուսության ամենահին շերտերից մեկն են։ Հիմնահարցին վերաբերող՝ Կոմիտաս վարդապետի, Ռոբերտ Աթայանի և Մաթևոս Մուրադյանի գրառումներում գերիշխում են Վարանդայի (ներկայիս Մարտունու շրջան) հորովելները։ Դեռևս քրիստոնեության արշալույսին Արցախը Հայոց աշխարհի հոգևոր կենտրոններից մեկն էր՝ իր ինքնատիպ բարբառով, հնագույն բանահյուսությամբ և ավանդական երգամտածողությամբ: Հավանաբար դա էր պատճառը, որ Կոմիտաս վարդապետը հատուկ ուշադրությամբ գրի է առել արցախյան հորովելները (20 ձայնագրած հորովելներից 10-ը արցախյան են): Տարածաշրջանի գրեթե բոլոր հորովելներն ունեն մեղեդային և տաղաչափական ինքնատիպ բանաձևային դրսևորումներ, և դրանց ճնշող մեծամասնությունը զարգանում է տերցիային հիմք ունեցող փռյուգիական ձայնակարգում։ Այդ է վկայում հոդվածում առաջին անգամ հրապարակվող՝ Ռ․ Աթայանի 1957թ․ Արցախ կատարած գիտարշավի ժամանակ ձայնագրված հորովելը (վերծանությունը մերն է)։
The present work is dedicated to the Artsakh horovels; it aims to cover the peculiarities of the musical linguistic thinking of that region. Agricultural songs are one of the oldest layers of Armenian folk music. Our study is based on the notes of Komitas Vardapet, Robert Atayan and Matevos Muradyan, where Varanda region (present-day Martuni region) dominates. Back in the dawn of Christianity, Artsakh was one of the most important centers of the Armenian world, with its very unique dialect, ancient folklore and traditional composition. Probably this is the reason why Komitas Vardapet wrote the Artsakh horovels with special attention (10 out of 20 recorded horovels are from Artsakh). As a result of our comparative analytical work, we have come to the conclusion that almost all the horovels in that region have melodic-grammatical original formulaic expressions, the vast majority of them develop in the Tertiary-based Phrygian scale system. The expedition conducted by R. Atayan in Artsakh in 1957, during which a horovel was recrded, is getting published for the first time in the present article: (The decipherment is ours).
Place of publishing:
Երևան