Object structure

Publication Details:

«Լրաբեր հասարակական գիտությունների» քառամսյա, բազմալեզու, միջմասնագիտական, գրախոսվող հանդեսը ՀՀ ԳԱԱ հասարակական գիտությունները և հայագիտությունը ներկայացնող հնագույն (հիմնադրվել է 1940 թ.) պարբերականն է, որի էջերում աճել և հասունացել են հայագետների և հասարակագետների բազմաթիվ սերունդներ: 1940-1943 թթ. այն հրատարակվել է որպես ԽՍՀՄ ԳԱ նախագահության հայկական մասնաճյուղի՝ Արմֆանի հասարակական և բնական գիտությունների «Տեղեկագիր», 1943-1965 թթ.՝ Հայաստանի ԳԱ-ի «Տեղեկագիր հասարակական գիտությունների»: 1966 թ. ամսագիրը վերանվանվել է «Լրաբեր հասարակական գիտությունների»: 1940-1947 թթ. լույս է տեսել անկանոն պարբերականությամբ՝ 1948-1990 թթ. եղել է ամսագիր. 1991 թ.` երկամսյա, 1992-1995 թթ.` եռամսյա հանդես: 1996-ից առ այսօր այն հրատարակվում է քառամսյա պարբերականությամբ: Տարբեր ժամանակներում «Լրաբերի» գլխավոր խմբագիրներ են եղել անվանի գիտնականներ Հ. Օրբելին (հիմնադիր), Ս. Կարապետյանը, Հ. Բատիկյանը, Խ. Մոմջյանը, Մ. Ներսիսյանը, Ա. Հովհաննիսյանը, Ծ. Աղայանը, Գ. Ստեփանյանը, Հ. Ասլանյանը, Գ. Աբովը, Հ. Ինճիկյանը, Վ. Միքայելյանը, Ա. Խառատյանը: 2017 թ. վերջից սկսած՝ հանդեսի գլխավոր խմբագիրն է Պ. Ավետիսյանը:

Journal or Publication Title:

Լրաբեր հասարակական գիտությունների=Herald of the Social Sciences=Вестник общественных наук

Date of publication:

2022

Number:

1

ISSN:

0320-8117

Official URL:


Additional Information:

Մոհամմադ Մալեք Մոհամմադի, Мохаммад Малек Мохаммади

Title:

Middle Armenian at the Crossroad of Oriental Languages

Other title:

Միջին հայերենը արևելյան լեզուների խաչմերուկում ; Среднеармянский на перекрестке восточных языков

Creator:

Mօhammad Malek Mohammadi

Corporate Creators:

University of Isfahan, Alexander von Humboldt Fellow in Johann Wolfgang Goethe-Universität

Contributor(s):

Պատ․ խմբ՝. Հ․ Գ․ Ինճիկյան (1966-1968) ; Գլխավոր խմբ.՝ Ծ․ Պ․ Աղայան (1969-1972) ; Վ․ Ա․ Միքայելյան (1972-1987) ; Ա․ Ա․ Խառատյան (1988-2017) ; Պ․ Ավետիսյան (2017-)

Subject:

Philology

Uncontrolled Keywords:

Language contacts ; Middle Armenian ; etymology ; loanwords ; Arabic ; Persian ; Turkish

Coverage:

155-173

Abstract:

Լեզվական շփումների առումով միջին հայերենը բացառիկ երևույթ է միջնադարյան մշակույթի կարևորագույն դրսևորումների հարցում: Տարբեր լեզուների հետ երկար տարիների շփումների և համադրության շնորհիվ միջին հայերենը վերցրել է հազարավոր փոխառություններ, որոնք հարստացրել են հայոց լեզվի բառապաշարը նոր հասկացություններով: Այդ գործընթացը սկսվել է X դարից՝ գիտության, գրականության և արվեստի բնագավառներում Հայկական վերածննդի դարաշրջանից, երբ հոգևոր և աշխարհիկ ուղղությունների միահյուսումը նոր գաղափարախոսությունների ձևավորման պատճառ դարձավ: Միջին հայերենը կարելի է համարել արևելյան և արևմտյան աշխարհների լեզուների խաչմերուկ, որին անդրադառնալով՝ ուսումնասիրել ենք միջին հայերենի փոխառությունները ազգակից և ոչ ազգակից լեզուներից, ինչպես նաև այն լեզվական գործոնները, որոնք ազդում են փոխառելիության (borrowability) հանգամանքի վրա (Haspel-math 2008, 43): Քննել ենք նաև տարբեր լեզուների ազդեցությունը միջին հայերենի վրա, մասնավորապես հայերենի, արաբերենի, պարսկերենի և թուրքերենի լեզվական առնչությունները:
С точки зрения языковых контактов среднеармянский уникален в плане отражения средневековой культуры, поскольку вобрал в себя множество заимствований, обогативших лексику армянского языка новыми понятиями. Этот процесс восходит к X веку ‒ к эпохе расцвета армянской науки, литературы и искусства, когда единение духовного и светского направлений послужило основой для формирования новой идеологии. Среднеармянский можно считать перекрестком восточного и западного миров, в контексте которого рассматриваются заимствования из родственных и неродственных языков, вошедшие в лексику среднеармянского языка, равно как и те языковые факторы, которые оказывали влияние на процесс заимствования. В частности, речь идет о влиянии различных языков на среднеармянский язык, особенно о лингвоотношениях между армянским и арабским, иранским и турецким.
In terms of language contact, Middle Armenian (12th-16th c.) is an exceptional phenomenon as the most important feature of the Medieval culture. Middle Armenian adopted thousands of lexical borrowings as a result of many years of communication and convergence with different languages, which enriched the vocabulary of the Armenian language with new concepts. In fact, this process began in the 10th century with the Armenian Renaissance in science, literature and art. The interweaving of religion, spirituality and secularism caused new ideologies to form. Middle Armenian was a linguistic crossroads of the Eastern and Western worlds, which we show by discussing the lexical borrowings from related and unrelated languages, as well as factors that influence "borrowability" based on loanword typology (Haspelmath 2008, 43). This article discusses the impact of different languages on Middle Armenian, especially linguistic relations between Armenian as well as Arabic, Iranian and Turkish.

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

ՀՀ ԳԱԱ

Type:

Հոդված

Format:

pdf

Identifier:

click here to follow the link

Call number:

АЖ 410

Location of original object:

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան