Publication Details:
Journal or Publication Title:
Լրաբեր հասարակական գիտությունների=Herald of the Social Sciences=Вестник общественных наук
Date of publication:
Number:
ISSN:
Official URL:
Additional Information:
Манасян Володя, Manasyan Volodya
Title:
ՀՀ գյուղատնտեսական արտադրության գոտիական մասնագիտացման շրջանացման մեթոդաբանությունը
Other title:
Методология районирования поясной специализации сельскохозяйственного производства РА ; The Concept of Agricultural Division into Districts with Definition of Zone Specialization of Agricultural Production RА
Creator:
Contributor(s):
Պատ․ խմբ՝. Հ․ Գ․ Ինճիկյան (1966-1968) ; Գլխավոր խմբ.՝ Ծ․ Պ․ Աղայան (1969-1972) ; Վ․ Ա․ Միքայելյան (1972-1987) ; Ա․ Ա․ Խառատյան (1988-2017) ; Պ․ Ավետիսյան (2017-)
Subject:
Uncontrolled Keywords:
ագրարային հատված ; հիմնավորված տեղաբաշխում ; գոտիական մասնագիտացում ; շրջանացում ; տարածքային կառավարում ; հարմարողական-լանդշաֆտային մոտեցում ; տարբերակված հողային ռենտա
Coverage:
Abstract:
Հայաստանի ագրարային հատվածում տնտեսության տարածքային կազմավորումներն անհրաժեշտ է քննարկել շրջանացման հայեցակետային դրույթների հիման վրա: Այդ նպատակով կարևորում են «մասնագիտացում», «տարածքային կառավարում», «հարմարվողական-լանդշաֆտային մոտեցում», «ուղղաձիգ լանդշաֆտային գոտիներ» հասկացությունների վերաբերյալ գոյություն ունեցող մոտեցումների քննարկման և դրանց գնահատման անհրաժեշտությունը: Առավել ևս աշխատանքի տարածքաճյուղային բաժանման հիման վրա անհրաժեշտություն են դառնում այս կամ այն գյուղատնտեսական գոտու արտադրության առավել հիմնավորված տեղաբաշխումը և մասնագի-տացման օրինաչափ խորացումը: Այս համատեքստում ագրարային հատվածի զարգացման խորհրդային փուլում բնագյուղատնտեսական շրջանացման տարբեր սխեմաներով հանրապետության ամբողջ տարածքի ագրոարտադրական գնահատականն է դրվել, այդ դեպքում որպես գյուղատնտեսական գոտի առաջացնող համակարգային նախագծման միավոր է ընդունվել ուղղաձիգ լանդշաֆտային գոտիների տարրապատկերի համասեռությունը և հերթափոխի օրինաչափությունները: Սակայն ագրարային գործունեության մեջ չափից ավելի պետական միջամտության պատճառով խախտվեց հանրապետության գյուղատնտեսական գոտիներին համապատասխանող ճյուղերի ու ենթաճյուղերի հիմնավորված տեղաբաշխման սկզբունքը: Շուկայական տնտեսության պայմաններում դրան սկսեց խոչընդոտել հողի նկատմամբ մասնավոր սեփականության բացարձականացումը: Նման իրավիճակի փոփոխության համար անհրաժեշտ է համապատասխան տարածքային ագրարային ինստիտուցիոնալ քաղաքականություն մշակել: Вопрос территориальной организации хозяйства следует рассматривать в контексте концепции о районировании. В этой связи особое внимание следует уделить обсуждению и оценке таких понятий, как «специализация», «территориальное управление», «адаптивно-ландшафтный подход», «вертикально-ландшафтные пояса». В силу территориально-отраслевого разделения труда становится необходимостью углубление специализации производства сельскохозяйственного пояса. В советский период развития аграрного сектора по разным схемам природно-сельскохозяйственного районирования была дана агропроизводственная оценка всей территории республики. На этом историческом отрезке в качестве системно-проектной единицы были приняты однотипность вертикально-ландшафтных поясов и закономерности их переходов. Однако в аграрном секторе в связи с высоким уровнем государственного вмешательства был нарушен принцип обоснованного распределения отраслей и подотраслей, которые соответствовали сельскохозяйственным зонам республики. В условиях рыночной экономики помехой этому стала также абсолютизация земельной собственности. Чтобы изменить сложившуюся ситуацию, следует разработать соответствующую территориальную аграрную институциональную политику. In Agrarian sector of Armenia the issue of the territorial organization of an economy should be discussed on the basis of the concept about division into districts. Hence in the current contribution special attention is given to discussion and estimation of the approaches, referring such concepts, as "specialization", "terri-torial administration", "adaptive-landscape approach", "vertically - landscape zones". Moreover on the basis of territorially - branch division of labor there is a necessity more proved placing and natural deepening of specialization of manufacture of an agricultural zone. In this context during the Soviet period of development of Agrarian sector under different schemes nature - agricultural division into districts the agro-industrial estimation of all territory of the republic has been given. During this period as system-design units have been accepted uniformity of vertical landscape zones and law of transitions. However in Agrarian activity, in connection with high level of state intervention, the principle of the proved distribution of branches and subsectors which corresponded to agricultural zones of the republic was broken.
Place of publishing:
Երևան