Հրապարակման մանրամասներ:

Պարբերականն ընդգրկում է արվեստի պատմության և հումանիտար գիտությունների ոլորտի ուսումնասիրություններ, թարգմանություններ և ուսումնամեթոդական հետազոտություններ

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Գեղարվեստի ակադեմիայի Տարեգիրք=Yearbook of the Academy of Fine Arts=Ежегодник академии художеств

Հրապարակման ամսաթիվ:

2024

Համար:

17/2

ISSN:

1829-4278

Պաշտոնական URL:

www.yearbook.yafa.am

Լրացուցիչ տեղեկություն:

Hakobyan Zaruhi, Grigoryan Diana, Акопян Заруи, Григорян Диана

Այլ վերնագիր:

The Sculptural Decoration Of The Church Of Bakhtaghek Excavated In Ani In 1892 ; Скульптурное убранство раскопанной в 1892 году в Ани церкви Бахтагек

Համատեղ հեղինակները:

Հայաստանի գեղարվեստի պետական ակադեմիա

Ծածկույթ:

36-53

Ամփոփում:

Հոդվածում քննված են Անիի հնագիտական պեղումների առաջին շրջանում (1892 թ.) բացված Բախտաղեկի (ս. Գրիգոր կամ Խաչուտի) եկեղեցու քանդակազարդ դրվագները, որոնք եղել են եկեղեցու արտաքին հարդարանքի «Դրախտային այգու » հատվածները: Եկեղեցու քանդակազարդ բեկորների մի մասն անհետացել է 1894–1904 թթ. ընթացքում, իսկ մնացածը՝ ոչնչացվել է 1918 թ. Անի ներխուժած թուրքական զորքերի կողմից: Բախտաղեկի եկեղեցուն վերաբերող նյութերից այսօր հասանելի են արշավախմբի արած լուսանկարները, որոնք պահվում են տարբեր արխիվն երում, ինչպես նաև Ն. Մառի և Հ. Օրբելու արած նկարագրությունները և մի քանի հակիրճ հոդված: Ժամանակին փաստագրված և նկարագրված բեկորներն այսօր մեծ արժեք ունեն: Բախտաղեկի եկեղեցու և մանավանդ նրա քանդակազարդ արտաքին գոտու վերակազմությունը նոր իմաստ և նշանակություն է ստանում մեր օրերում, քանի որ հարդարման այդ ոճը բնութագրում է Անիի` 13- րդ դարի սկզբի մի խումբ եկեղեցիների (Տիգրան Հոնենց, Աղջկաբերդ և Կուսանաց) արտաքին ձևավորման սկզբունքները, որն առանձնահատուկ էր միայն Անիի դպրոցին:
The paper examines the relief fragments of Bakhtaghek (St. Gregory or Khachut) Church once forming part of its external sculptural band known as the “Heavenly Garden”. These fragments were unearthed during the first season of the Ani archaeological excavations in 1892. At present there are only a few architectural fragments from the church preserved in the site. Some pieces disappeared between 1894 and 1904. Other items were destroyed by the soldiers of the Turkish army. The existing materials relating to the church comprise only some archival photographs as well as the descriptions of Nikolay Marr and Joseph (Hovsep) Orbeli with a couple of short articles. All the documented fragments are of great value. The reconstruction of Bakhtaghek Church, more exactly, its sculptural band, acquires a new meaning and significance in the context of the decoration style of a group of Ani churches of the early 13th century (Tigran Honents (St. Gregory), Akhjkabert and Kusanats) inherent only within the architectural school of Ani.
В статье рассматриваются рельефные фрагменты церкви Бахтагек (св. Григория или Хачута), которые были раскопаны в первый сезон Анийской археологической кампании и составляли часть скульптурного пояса «Райского сада» церкви. Часть раскопанных в 1892 г. фрагментов внешней декорации была утеряна в период между 1894–1904 гг., остальная же часть была уничтожена в 1918 г. втогшимися в Ани турецкими войсками. Из материалов касательно указанной церкви сегодня нам доступны архивные фотографии археологической кампании, а также описания Н. Марра и И. Орбели и пару статей. Задокументированные и описанные в свое время фрагменты церкви сегодня имеют большую ценность. Реконструкция церкви Бахтагек, в особенности ее скульптурного пояса, сегодня приобретает новый смысл и значение, так как данный стиль внешнего убранства характеризует группу Анийских церквей начала XIII в. (Тигран Оненц (св. Григорий), Ахчкаберд и Кусанац) и не встречается за пределами школы Ани.

Հրատարակության վայրը:

Երևան

Ձևաչափ:

pdf

Նույնացուցիչ:

սեղմիր այստեղ կապին հետևելու համար ; oai:arar.sci.am:386215

Լեզու:

hy