Արևմտահայ ազգային-ազատագրական պայքարում ուրույն տեղ է զբաղեցնում Սասունի 1904թ. ինքնապաշպանությունը: Սա ազատագրական պայքարի այն եզակի դրվագներից է, երբ պայքարը միավորել էր ինչպես բոլոր կռվող հայդուկներին, այնպես էլ ազգային կուսակցություններին՝ Հնչակյան, Դաշնակցություն, չնայած իրենց ունեցած շոշափելի տարաձայնություններին: Հոդվածում պայքարը ներկայացված է ըստ «Դրօշակ» պարբերականի, որն այդ տարիների իրադարձությունները արտացոլում էր մեծագույն ճշգրտությամբ, քանզի նրա տեղեկությունները համալրվում էին այդ պայքարի անմիջական մասնակիցների և ղեկավար գործիչների նամակներով, որոնք գրվում էին իրադարձությունների թոհուբոհում՝ թարմ տպավորությունների ներքո: Այս հանգամանքը հսկայական նշանակություն ունի, քանի որ ազատագրական գործիչների հուշագրությունները գրվել են իրադարձություններից տարիներ անց և շատ մանրամասնություններ բաց են թողնվել: «Դրօշակ»-ը գալիս է լրացնելու այդ բացը: Հոդվածում քննարկվում է թուրքական կառավարության կողմից լավ նախապատրաստված Սասունի պաշարումը, որը երկար տարիներ ներկայացվել է որպես ապստամբություն, այլ ոչ թե ինքնապաշտպանություն: Թուրքական կառավարությունից բացի՝ այդ տեսակետն են առաջ տարել նաև ցարական իշխանությունները:
Սակայն այն, որ Սասունում 1894 և 1904 թվականներին ապստամբություններ են տեղի ունեցել, պատմական իրադարձությունների կեղծիք է, և այդ կեղծիքի ծննդավայրը Ելտզն էր` օսմանյան արքունիքը: Կեղծիքի նպատակն էր Սասունի եղերական իրադարձությունների պատասխանատվությունը գցել հայերի վրա (Պողոսյան Ս., 1989):
В национально-освободительной борьбе Западной Армении значимое место занимает самооборона Сасуна в 1904 году. Это один из уникальных эпизодов освободительной борьбы, когда борьба объедединила всех борющихся айдуков, а так же национальные партии Гнчакян, Дашнакцутюн., несмотря на их ошутимые разногласия. В статье борьба представлена по данным журнала ''Дпошак'', который с наибольшей точностью отрозила события тех лет, поскольку его свединия были дополнены письмами непосредсвенных участников и корифеев той борьбы, написанными под свежими впечатлениями в сумотохе событий. Это обстоятельсво имеет большое значение, поскольку мемуары деятелей освобождения были написаны спустя годы после событий и многие подробные детали отсутсвали. ''Дрошак'' призван заполнить этот пробел.В статье обсуждается хорошо подготовленная турецким провительством осада Сасуна, которая на протяжении многих лет представлялось как мятеж, а не самооборона. Помимо турецкого правительства, эту теория выдвегали и царские власти. Однако то, что в 1894 и в 1904 годах в Сасвне произашли восстания является фальсификацией истирических событий, и родиной этого фальша был османский двор. Целью подлога было возложить ответственность за Сасунские события на армян (Погосян С., 1989).
The self-defense of Sassoon in 1904 occupies a unique place in the Western Armenian national-liberation struggle. This is one of the unique episodes of the liberation struggle, when the struggle had united, both to all the Hayduks and to the national parties: Hnchakyan, Dashnaktsutyun, despite their obvious differences. The struggle is presented in the article according to "Droshak", which reflected the events of those years with the greatest accuracy, because his information was supplemented by the direct participants of that struggle and with letters from leading figures, which were written in the mess of events under new impressions. This fact has great importance, as the memoirs of the liberation figures were written years after the events and many details are left out . “Droshak"comes to fill that gap. In article is discussed the well-prepared siege of Sassoon by the Turkish government, which presented for many years as a revolt, rather than self-defense. Besides the Turkish government, that point of view was also advanced by the tsarist authorities. However, the fact that rebellions took place in Sassoon in 1894 and 1904 is a falsification of historical events and the birthplace of that falsehood was ottoman court Yltzn. The purpose of the forgery Sassoon's responsibility for the epic events put on the Armenians (Poghosyan S. 1989).

Երևան

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան

Ամսագրի կամ հրապարակման վերնագիր:

Հրապարակման ամսաթիւ:

Համար:

ISSN:

Պաշտոնական URL:

Լրացուցիչ տեղեկութիւն:

Վերնագիր:

Այլ վերնագիր:

Ստեղծողը:

Համատեղ հեղինակները:

Խորագիր:

Չվերահսկուող բանալի բառեր:

Ծածկոյթ:

Ամփոփում:

Հրատարակութեան վայրը:

Տեսակ:

Ձեւաչափ:

Թուայնացում: