Ե՞րբ և ի՞նչ պայմաններում տեղահանությունը կարող է համարվել բռնի. Արցախի դեպքի քննություն ; When and Under What Conditions Can Deportation Be ConsideredForced? A Case Study of Artsakh

насильственная депортация ; армяне Арцаха ; вооруженные конфликты ; Римский уголовный суд ; Арцах ; Азербайджан ; агрессия ; военные преступления

70-81

Насильственное перемещение является преднамеренной военной стратегией, которая сегодня стала одним из самых серьезных вызовов для всего мира. Многие эксперты считают процессы насильственного перемещения продолжением войны, поскольку вызванные ими гуманитарные и социально-экономические проблемы зачастую превосходят ужасы военных действий. В результате 44-дневной войны 2020 года, блокады Лачинского коридора и военных действий 19 сентября 2023 года около 121 600 армян Арцаха подверглись насильственному перемещению со стороны Азербайджана, что стало следствием страха за свою жизнь, невозможности жить на своей родине, угроз, военных преступлений, агрессии, пыток, расовой ненависти и других действий. В статье рассматриваются определения насильственного перемещения в рамках международных судебных инстанций, анализируя те особые условия, при которых перемещение может быть классифицировано как «насильственное». Посредством анализа документов международного гуманитарного права и судебных инстанций в статье подчеркиваются характеристики, отличающие насильственное перемещение от других форм перемещения населения. Зачастую как на международном, так и на национальном уровнях процесс перемещения армян Арцаха обозначается терминами, отличными от «насильственное перемещение», такими как «перемещение», «эмиграция» или просто «выселение». Цель данной статьи — на основе документов международного права проанализировать процессы насильственного перемещения, акцентируя внимание на характере и применении элемента «насильственного» в контексте насильственного перемещения армян Арцаха.
Բռնի տեղահանությունը պատերազմի կանխամտածված ռազմավարություն է, որն այսօր դարձել է ողջ աշխարհին ուղղված ամենամեծ մարտահրավերներից մեկը: Շատ փորձագետներ բռնի տեղահանման գործընթացները համարում են շարունակվող պատերազմի ձև, որն իր առաջացրած հումանիտար և սոցիալ-տնտեսական խնդիրներով գերազանցում է նույնիսկ պատերազմի արհավիրքները: 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի, Լաչինի միջանցքի շրջափակման և 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ի ռազմական գործողությունների հետևանքով, պայմանավորված սեփական հայրենիքում ապրելու անհնարինությամբ, սպառնալիքներով, պատերազմական հանցանքներով, ագրեսիայով, խոշտանգումներով, ռասայական ատելությամբ և այլ գործողություններով, ընդհանուր առմամբ, բռնի տեղահանության ենթարկվեց շուրջ 121,600 արցախահայ: Հոդվածում ուսումնասիրվում են բռնի տեղահանության բնորոշումները միջազգային դատական ատյանների սահմանումներում՝ քննելով այն հատուկ պայմանները, որոնց դեպքում տեղահանումը կարող է դասակարգվել որպես «բռնի»: Հաճախ, ինչպես միջազգային, այնպես էլ ազգային մակարդակներում, արցախահայերի տեղահանության գործընթացը նկարագրվում է այլ եզրույթներով՝ «տեղահանություն», «արտագաղթ» կամ, պարզապես, «վտարում»: Հոդվածի նպատակը բռնի տեղահանության գործընթացները վերլուծելն է՝ միջազգային իրավունքի փաստաթղթերի հիման վրա, ընդգծելով «բռնի» տարրի բնույթը և կիրառումը արցախահայերի տեղահանության համատեքստում:
Forced displacement is a deliberate military strategy and one of today's most pressing global challenges. Many experts consider forced displacement a continuation of war, as the humanitarian and socio-economic issues it causes often surpass the horrors of military actions. As a result of the 44-day war in 2020, the blockade of the Lachin Corridor, and the military operations on September 19, 2023, approximately 121,600 Armenians from Artsakh were forcibly displaced by Azerbaijan. This displacement resulted from fear for their lives, the inability to live in their homeland, threats, war crimes, aggression, torture, racial hatred, and other actions. This paper examines the definitions of forced displacement within the framework of international judicial bodies, analyzing the specific conditions under which displacement is classified as “forced.” Reviewing documents from international humanitarian law and judicial decisions, the paper highlights the characteristics distinguishing forced displacement from other forms of population movement. Frequently, both internationally and nationally, the displacement of Armenians from Artsakh is described using terms other than "forced displacement," such as "displacement," "emigration," or simply "eviction." This paper aims to analyze the processes of forced displacement based on international legal documents, emphasizing the nature and application of the element of "force" in the context of the forced displacement of Armenians from Artsakh.

ՀՊՏՀ «Տնտեսագետ» հրատ․

pdf

Նյութը վերցված է Հայաստանի պետական տնտեսագիտական համալսարանի կայքից։