Object structure

Publication Details:

«Արցախի երիտասարդ գիտնականների և մասնագետների միավորում» (ԱԵԳՄՄ) հասարակական կազմակերպության «Գիտական Արցախ» պարբերականն ընդգրկված է ՀՀ ԲՈԿ-ի կողմից հաստատված «Ատենախոսությունների հիմնական արդյունքների և դրույթների հրատարակման համար ընդունելի գիտական հրատարակությունների» ցանկում: Պարբերականը, որի հիմնադիրը Երևանի պետական համալսարանն է, լույս է տեսնում տարեկան առնվազն 2 անգամ (2020 թվականից՝ տարեկան 4 անգամ):

Journal or Publication Title:

Գիտական Արցախ=Scientific Artsakh=Научный Арцах

Date of publication:

2024

Number:

1 (20)

ISSN:

e-2738-2672 ; 2579-2652

Official URL:

www.artsakhlib.am

Additional Information:

Kochinyan Narine, Petrosyan Anushik, Sargsyan Sona, Кочинян Нарине, Петросян Анушик, Саргсян Сона

Title:

Շրջակա միջավայրի աղտոտվածության քաղցկեղածին ազդեցոիթյան վերլուծությունը կայուն զարգացման համատեքստում

Other title:

Анализ влияния загрязнения окружающей среды на онкологические заболевания в контексте устойчивого развития ; Analysis of the Impact of Environmental Pollution on Cancer Diseases in the Context of Sustainable Development

Creator:

Քոչինյան, Նարինե ; Պետրոսյան, Անուշիկ ; Սարգսյան, Սոնա

Subject:

Տնտեսագիտություն

Uncontrolled Keywords:

կայուն զարգացում ; արտանետումներ ; բնապահպանական խնդիրներ ; առողջություն ; քաղցկեղ

Coverage:

195-208

Abstract:

Հոդվածի նպատակն է ընտրված շրջակա միջավայրի տնտեսագիտության հասկացութային ապարատի գործադրմամբ և կայուն զարգացման նպատակներին հասնելու և սկզբունքների կիրարկմանն առնչվող հիմնախնդրի նորովի ձևակերպմամբ ուսումնասիրել Հայաստանի հանքարդյունաբերական գործունեության արդյունքում առաջացած բացասական հետևանքները: Կայուն զարգացման տնտեսական, սոցիալական և բնապահպանական բաղադրիչների առանձնացումով առաջադրվել են հետևյալ խնդիրները. իրականացնել մարդու առողջության վրա շրջակա միջավայրի աղտոտվածության քաղցկեղածին ներգործության վերլուծություն, ստանալ ազդեցության գնահատականներ: Կայուն զարգացումը, աստիճանաբար ահագնացող բազմաթիվ և բազմաշերտ հիմնախնդիրների շարքում, ենթադրում է կենսագործունեության տնտեսական, սոցիալական և բնապահպանական հատվածների փոխկապակցված և հաշվեկշռված զարգացում, որը բավարարում է ներկա սերնդի պահանջմունքները՝ չզրկելով դրանց բավարարման հնարավորությունից ապագա սերունդներին: Մարդու տնտեսական գործունեության և շրջակա միջավայրի միջև առաջացած փոխադարձ բացասական ազդեցության հիմնախնդիրները և կոնֆլիկտները հանգուցալուծելու համար անհրաժեշտ է ուսումնասիրել և իրականացնել վերլուծություններ, կառուցել խելամիտ կապերն արտացոլող տնտեսամաթեմատիկական, մասնավորաբար, էկոնոմետրիկ մոդելներ, երաշխավորություններ առաջադրել ռիսկերը նվազեցնելու համար, որոնք հնարավորություն կտան ընտրելու համապատասխան գործիքակազմ և մշակելու կառուցակարգեր: Այս հարցադրումների համախմբով են պայմանավորված հետազոտության արդիականությունը, առաջադրվող խնդիրներն ու լուծումները: Հետազոտությունը բացահայտում է Հայաստանի Հանրապետության տնտեսությունում, բնապահպանական ու սոցիալական (առողջապահական) բացասական հետևանքների կանխարգելման նպատակով, օրենսդրական ու կառուցակարգային ներազդման ինստիտուցիոնալ բարեփոխումների լավարկման անհրաժեշտությունը: Երկարաժամկետ հատվածի կտրվածքով ներկայացվում են երաշխավորություններ՝ կայուն զարգացման նպատակները տնտեսական առաջընթացի հետ համադրելով: Մասնավորաբար, առաջարկվում է ֆիսկալ քաղաքականության գործադրմամբ իրականացնել առողջապահական կանխարգելիչ միջոցառումների համալիր՝ չարորակ նորագոյացություններով հիվանդների թվաքանակի կրճատման նպատակով:
The purpose of the article is to study the negative consequences of Armenia's mining activities, using the conceptual apparatus of selected environmental economics and a new formulation of the problem related to the achievement of sustainable development goals and the implementation of principles. By separating the economic, social and environmental components of sustainable development, the following tasks were set: to carry out an analysis of the carcinogenic impact of environmental pollution on human health and to obtain impact assessments. Sustainable development, among the increasingly numerous and multifaceted problems, implies the interconnected and balanced development of the economic, social and environmental sectors of life, which meets the needs of the present generation without depriving future generations of the opportunity to meet them. In order to solve the problems and conflicts of mutual negative influence between human economic activity and the environment, it is necessary to study and carry out analyses, to build economic-mathematical, in particular, econometric models that reflect reasonable connections, to put forward guarantees for reducing risks, which will enable the selection of appropriate tools and the development of structures. The relevance of the research, the proposed problems and solutions are determined by the combination of these questions. The research reveals the need to improve institutional reforms of legislative and structural influence in the economy of the Republic of Armenia, in order to prevent environmental and social (health) negative consequences. Guarantees for the long-term period, combining the goals of sustainable development with economic progress are presented. In particular, it is recommended to implement a complex of preventive health measures through the implementation of fiscal policy in order to reduce the number of patients with malignant neoplasms.
Цель статьи ‒ изучить последствия горнодобывающей деятельности в экономике Армении с использованием избранного понятийного аппарата и новой постановки проблемы устойчивого развития. С учетом экономической, социальной и экологической составляющей устойчивого развития, в статье были поставлены следующие задачи: провести анализ канцерогенного воздействия загрязнения окружающей среды на здоровье человека, получить количественные оценки воздействия. Устойчивое развитие предполагает взаимосвязанное и сбалансированное развитие экономической, социальной и экологической сфер жизни, отвечающее потребностям нынешнего поколения, не лишая при этом будущие поколения возможности их удовлетворения. Для решения конфликтов между окружающей средой и экономической деятельностью человека необходимо выбрать инструментарий и разработать структуры, которые позволят изучать и проводить анализ, строить экономико-математические, в частности, эконометрические модели, отражающие разумные связи, предлагать гарантии снижения антропогенных рисков. Данное исследование раскрывает необходимость совершенствования институциональных реформ законодательного и структурного воздействия в экономике Республики Армения с целью предотвращения негативных экологических и социальных (медицинских) последствий. Представлены гарантии на долгосрочный период, сочетающие цели устойчивого развития с экономическим прогрессом. В частности, рекомендуется реализовать комплекс профилактических оздоровительных мероприятий путем реализации фискальной политики с целью снижения количества больных злокачественными новообразованиями.

Place of publishing:

Երևան

Publisher:

ԱԵԳՄՄ հրատ. ; «ԱՐՑԱԽ» հրատ.

Type:

Հոդված

Format:

pdf