Publication Details:
Journal or Publication Title:
Բանբեր Մատենադարանի=Bulletin of Matenadaran= Вестник Матенадарана
Date of publication:
Number:
ISSN:
Additional Information:
Khachatryan Lalik, Хачатрян Лалик
Title:
Պատկերավոր համեմատությունների ձևակազմական կաղապարները Ներսես Շնորհալու «Ողբ Եդեսիոյ» պոեմում
Other title:
Formal Models Of Figurative ComparisonsIn The Poem “Elegy On The Capture Of Edessa”By Nersēs Shnorhali ; Формальные модели образных сравненийВ поэме «Элегия на взятие Эдессы» Нерсеса Шнорали
Creator:
Corporate Creators:
Մատենադարան. Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի ինստիտուտ
Subject:
Uncontrolled Keywords:
«Ողբ Եդեսիոյ» ; գունանուն բաղադրիչ ; պատկերավոր համեմատություն ; նախադրություն ; ձևակազմական կաղապար ; փոխաբերություն ; ձևաբանական արժեք
Coverage:
Abstract:
Formative models of figurative comparisons (FC) have decisive importance in the stylistic system of the poem “Elegy on the Capture of Edessa” by Nerses Shnorhali, revealing both the sophistication of the author’s style while preserving the inflection patterns of Grabar. In particular, this refers to the viability of the functional meaning of some ancient Armenian prepositions, such as զերդ, հանգոյն, գունակ, նման, etc., which are often found in FC. FC in the poem by Nerses Shnorali can be classified on various grounds: a) by part-of-speech: noun (Որպէս տանջանքն Եգիպտոսին), adjective ((Իբրու հմուտ լալեաց բանի), verb (Նստիմ ի սուգ ի տան մթի, որպէս օրէն է սգաւորի) and adverb (Զարիւն սրբոց յերկրի հեղին, որպէս հոսանք ջուրց վտակին), b) according to semantics of the nuclear component: color name (Քան զձիւն սպիտակ լինիք), names of animals (Կամ զերդ առիւծ գոչէ առակ), proper names (Զերդ Գողիաթ Փղշտացին յոյժ ի հասակդ փքացեր), names of natural phenomena (Իբրեւ զծովու ալեաց կուտակ, Ափան գետոց աւզի գունակ), c) by variation: lexical (Իբրեւ գազանս վայրենի // Եւ որպէս գայլք), morphological (Իբրեւ գազանս // զերդ զգազան), syntactic synonyms (Սեաւ զգենում գոյն տխրելի // Սեաւ գոյն զգենում), variations in volume value (Զերդ մայր // զերդ մայր՝ որդւովք բերկրեալ յորդոր). The study of the structural laws of the FC in the poem “Elegy on the Capture of Edessa” by Nerses Shnorhali and the identification of their stylistic role in a broad sense can complete the description of the Pan-Armenian stylistic system and become the standard of stylistic typology of the development of the language in that era.
Решающее значение в стилистической системе поэмы «Элегия на взятие Эдессы» Нерсеса Шнорали имеют формообразующие модели образных сравнений (ОС), которые раскрывают высокий уровень авторского стиля и в то же время, сохраняя словоизменительные закономерности древнеармянского языка, выявляют его новые качества, обусловленные особенностью речи автора. В частности, это относится к жизнеспособности функционального значения некоторых древнеармянских предлогов, таких как զերդ, հանգոյն, գունակ, նման и т. д., которые часто встречаются в ОС. ОС в поэме Н. Шнорали можно классифицировать по разным основаниям: а) по частеречному значению: существительное (Որպէս տանջանքն Եգիպտոսին), прилагательное (Իբրու հմուտ լալեաց բանի), глагол (Նստիմ ի սուգ ի տան մթի, որպէս օրէն է սգաւորի) и наречие (Զարիւն սրբոց յերկրի հեղին, որպէս հոսանք ջուրց վտակին), б) по лексическому значению ядерного компонента: название цвета (Քան զձիւն սպիտակ լինիք), название животного (Կամ զերդ առիւծ գոչէ առակ), имя собственное (Զերդ Գողիաթ Փղշտացին յոյժ ի հասակդ փքացեր), название природного явления (Իբրեւ զծովու ալեաց կուտակ, Ափան գետոց աւզի գունակ), в) по типу вариации: лексические (Իբրեւ գազանս վայրենի // Եւ որպէս գայլք), морфологические (Իբրեւ գազանս // զերդ զգազան), синтаксические синонимы (Սեաւ զգենում գոյն տխրելի // Սեաւ գոյն զգենում), вариации по значению объёма (Զերդ մայր // զերդ մայր՝ որդւովք բերկրեալ յորդոր)․ Изучение структурных закономерностей ОС в поэме «Элегия на взятии Эдессы» Нерсеса Шнорали и выявление их стилистической роли в широком смысле может завершить описание общеармянской стилистической системы древнего периода и стать эталоном стилистической типологии развития языка в ту эпоху.
Place of publishing:
Երևան
Type:
Format:
Language:
General note:
«Ներսես Շնորհալի՝ Բազմաշնորհ Հայրապետը» միջազգային գիտաժողովի նյութերից (2023 թ․ հունիսի 21-23)
Digitization:
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան