Object structure

Արևելք-Արևմուտք հակամարտություն ; քրիստոնեություն ; իսլամ ; հայկական պետականության կորուստ ; անկախության պայքար ; դավադրություն ; խաչակիրներ ; հավասարակշռության տեսություն ; Բեռլինի վեհաժողով ; Սևրի պայմանագիր ; ցեղասպանություն ; Լոզանի հաշտության պայմանագիր ; արցախյան գոյամարտ

Հայ ժողովուրդը Հայկական բարձրավանդակի ծնունդն է և Արևելքի զավակը: Ավանդապաշտ է, բնապաշտ, զգացմունքային: Նրա մշակույթը սրտի մշակույթ է, ուրիշի «աշխարհ» մտնելն է և ուրիշի հոգս ու ցավով ապրելը… Արևելքի մարդը չի հավակնում աշխարհի և ուրիշի ճանաչողությանը: Դրանով է պայմանավորված, որ հանճարեղ Թումանյանը, որի հարազատ տարերքն Արևելքն էր, նշում էր, որ մենք ո՛չ մեզ ենք ճանաչում և ո՛չ էլ մեր հարևաններին… Արևմուտքն աշխարհն իմաստավորում է բացառապես բանականությամբ: Այստեղ առաջնայինը մարդը չէ, այլ տեխնիկան: Այստեղ ամեն ինչ հաշվենկատ է, շահի վրա հիմնվող: Այստեղ չկա ուրիշի հոգսով ապրելը: Արևմտյան քաղաքակրթությունը ներառում է այլ «հոգևոր ուղի», որը հենվում է բանականության վրա, դավանում բարոյաէթիկական և մշակութային արժեքների այլ համախումբ, որը բխում է բանական էգոիզմից… Սրանցից յուրաքանչյուրն արժեքավոր է յուրովի, ինչի մասին է վկայում դեռևս Հերոդոտոսի և Արիստոտելի ստեղծած «բարբարոս Արևելքի և քաղաքակիրթ Արևմուտքի» հայեցակարգը, որը հետագայում խորապես մշակվեց Շ. Մոնտեսքյուի «Օրենք- ների ոգու մասին» և Ա. դե Թոքվիլի աշխատություններում ու դարձավ տիրապետող հասարակական գիտակցության մեջ: Ալեքսանդրի արշավանքներից և հատկապես քրիստոնեության պետականացումից հետո մեր հայացքն ուղղվեց դեպի Արևմուտք, դեպի Եվրոպա… Մենք, որ Արևելքի հետ միասին պատերազմում էինք Արևմուտքի դեմ, դարձանք արևմտյան արժեքների կրողն ու տարածողն Արևելքում: Եվ Արևելքում մեզ սկսեցին նայել որպես օտար մեկի։ Մինչդեռ Արևմուտքը մեզ երբեք չդիտարկեց որպես դաշնակից և չկանգնեց մեր թիկունքին, թեև մենք մեզ վրա էինք վերցրել արևմտյան մշակութային ու քաղաքական արժեքները տարածողի ծանր ու պատասխանատու դերն Արևելքում… Հեղինակը բազմաթիվ օրինակների միջոցով փորձում է հիմնավորել, որ հայոց պետականության կորստի, մեծ և փոքր բոլոր ողբերգությունների հիմքում մեր սխալ ու չհիմնավորված կողմնորոշումն էր դեպի Արևմուտք, այն դեպքում, երբ վերջինս ունի իր աշխարհաքաղաքական շահերը, որոնք երբեք էլ չեն ներառել Հայաստանի ինքնանկախ, առավել ևս՝ հզոր պետության գոյությունը: Ցավոք, նույն համառությամբ, այսօր էլ կրկնում ենք այդ սխալը և մեր բնական դաշնակիցների փոխարեն՝ դիմում Արևմուտքի աջակցությանը…
Армянский народ – это детище Армянского нагорья и Востока. Он почитает традиции, любит природу и эмоционален. Его культура – это культура сердца, вхождение в чужой Мир, жизнь чужой заботой и болью... Человек Востока не претендует на признание себя Миром или Другими. Именно поэтому гениальный Туманян, родной стихией которого был Восток, отмечал, что мы не знаем ни себя, не своих соседей... Запад воспринимает мир исключительно разумом. Здесь главное не человек, а техника. Здесь все рассчитано, исходя из прибыли. Здесь не живут чужими проблемами. Западная цивилизация опирается на иной Духовный Путь, на разум, исповедует иные морально-этические и культурные ценности, вытекающие из разумного эгоизма... Каждый из них ценен по-своему. Однако концепция «варварского Востока и цивилизованного Запада», созданная Геродотом и Аристотелем, получила дальнейшее развитие у К. Монтескье «О духе законов» и в творчестве А. де Токвилья, стала преобладающей в общественном сознании. После нашествий Александра и, особенно, национализации христианства, наш взор был направлен на Запад, в сторону Европы... Мы, воевавшие вместе с Востоком против Запада, стали носителями и распространителями западных ценностей на Востоке. И на Востоке на нас стали смотреть как на чужаков... Запад никогда не считал нас союзником и не стоял за нас... хотя мы взяли на себя тяжелую и ответственную роль распространителя западных культурных и гражданских ценностей на Востоке... Автор во многих примерах пытается обосновать, что в основе потери нашей государственности, всех наших больших и малых трагедий лежала наша неправильная и неоправданная ориентация на Запад..., не задумываясь даже, что у Запада свои геополитические интересы, среди которых никогда не было существования суверенной Армении, не говоря уже о мощном государстве. К сожалению, с таким же упорством мы повторяем ту же ошибку и сегодня, ожидая поддержки Запада, вместо наших естественных союзников...
The Armenian people are deeply rooted in the Armenian Highlands and the East. They are characterized by their traditionalism, love for nature, and emotional disposition. Their culture is one of the heart, marked by empathy for others, sharing their joys, and feeling their sorrows. The man of the East does not claim to be recognized by the world or by others. That is why the genius Tumanyan, whose native element was the East, noted that we know neither ourselves, nor our neighbors... The West perceives the world exclusively with the reason. The main thing here is not the person, but the technique. Everything here is calculated based on profit. Here people do not live with other's problems. Western civilization follows a different spiritual path that relies on reason, professes different moral, ethical and cultural values that derives from rational egoism. Each of these is valuable in its own way. However, the concept of "barbarian East and civilized West", created by Herodotus and Aristotle, was further elaborated by Sh. Montesquieu's "On the Spirit of Laws" and the works of A. de Tocqueville, eventually shaping public perception. Following the invasions of Alexander and, especially, the adoption of Christianity as a national identity, our focus shifted westward, towards Europe. We, who once fought together with the East against the West, became carriers and promoters of Western values in the East. The East began to percieve us as outsiders. The West never considered us allies and did not advocate for us despite our role in spreading the Western culture and values in the East. Through numerous examples, the author attempts to justify that our loss of statehood, all our big and small tragedies stemmed from our wrong and unjustified orientation towards the West. We often overlooked the fact that the West has its own geopolitical interests, with no inclination to support the existence of a sovereign Armenia, let alone a powerful state. Unfortunately, with the same persistence, we repeat the same mistake today seeking support from the West instead of our natural allies.

ՀՊՏՀ «Տնտեսագետ» հրատ․

Հոդված

pdf

Նյութը վերցված է Հայաստանի պետական տնտեսագիտական համալսարանի կայքից։