Publication Details:
Journal or Publication Title:
Գիտական Արցախ=Scientific Artsakh=Научный Арцах
Date of publication:
Volume:
Number:
ISSN:
Official URL:
www.artsakhlib.am
Additional Information:
Mkrtchyan Nune, Davtyan Varduhi, Мкртчян Нуне, Давтян Вардуи
Title:
Հովհաննես Թումանյանի և Վահան Թեքեյանի գրական համակարգերի դաշինքը ազգայինի տիրույթում
Other title:
The Alliance of Literary Systems of Hovhannes Tumanyan and Vahan Tekeyan in the National Domain ; Общность поэтических систем Ованеса Туманяна и Вагана Текеяна в пространстве национального
Creator:
Մկրտչյան, Նունե ; Դավթյան, Վարդուհի
Subject:
Uncontrolled Keywords:
Հովհաննես Թումանյան ; Վահան Թեքեյան ; գրական առնչություններ ; ազգային տիրույթ ; գրական կապեր ; աշխարհայացքի հոգեհարազատություն ; արևելահայ և արևմտահայ բանաստեղծություններ ; սփյուռքահայ գրող
Abstract:
Հոդվածի նպատակն է բացահայտել Հովհաննես Թումանյանի և Վահան Թեքեյանի միջև ակնբախ ստեղծագործական, աշխարհայացքային սերտ առնչությունների հիմքով նրանց ընկալումների միջև առկա միասնության ճանաչողական դաշտ բերող ուղիները: Մեր խնդիրն է դիտարկել երկու դասականների միջև կատարվող քննությունը, որը հնարավորություն է տալիս լուսաբանելու ստեղծագործական այն ծալքերը, հոգեբանական համակարգի ընդհանրություններն ու առանձնահատկությունները, որոնք մոտեցնում են նրանց ոչ միայն գրական դաշտում, այլև ազգային խնդիրների շուրջ հասունացող մտահոգությունների տիրույթում: Գրական առնչությունների քննությունը միշտ կա գրականության պատմության օրակարգում, սակայն պետք է նկատել, որ հատկապես Թումանյան-Թեքեյան համեմատական քննասիրությունը մեզանում աննախադեպ է, չվերլուծված: Վերլուծական - համադրական մեթոդով ցանկացել ենք ցույց տալ, որ որքան էլ արևմտահայ և արևելահայ բանաստեղծությունները միասնական զարգացման ընթացքներում դիտվել են տարբաժանված միջավայրով, գեղագիտական հարցադրումներով, այնուամենայնիվ կան ակնհայտ զուգակցումներ, որոնք արժանի են խորքային քննության: Կարծում ենք՝ ուսումնասիրությունը կարևոր է և արդիական. ցավոք, գրապատմական համեմատականներում բավականաչափ լուսաբանված չեն արևմտահայ և արևելահայ բանաստեղծության քնարական և էպիկական կառուցվածքները, ուստի սրանով է պայմանավորված մեր այն գլխավոր եզրահանգումը, թե նրանց գրական-գեղարվեստական միասնական ուսումնասիրությունը էապես նպաստելու է երկու բանաստեղծների ստեղծագործական աղերսների նոր բացահայտումներին:
The current article aims at revealing the ways of displaying the unity of the perceptions, based on obvious close creative and worldview relations between Hovhannes Tumanyan and Vahan Tekeyan, in the cognitive field. Our task is to dwell on the scrutiny between the two classics, providing an opportunity to elucidate the creative folds, commonalities and features of the psychological system, which bring them closer not only in the literary field, but also in that of maturing concerns about national issues. There is always an examination of literary relations on the agenda of literary history, but it should be noted that the Tumanyan-Tekeyan comparative study is unprecedented and unanalyzed. Using the analytical-comparative method, we have made an attempt to state that though West-Armenian and East-Armenian poems were viewed in a divided environment in the course of their joint development, there are still obvious combinations that deserve a deep examination in terms of aesthetic issues. We hold the opinion that the study is important and actual; unfortunately, the lyrical and epic structures of West-Armenian and East-Armenian poems are not sufficiently disclosed in the literary-historical parallels. Thus, our main conclusion is accounted for by the fact that their joint literary-artistic examination will significantly contribute to new discoveries of the creative relations of both poets.
Цель статьи – выявление путей приведения в познавательное поле единства восприятия Ованеса Туманяна и Ваана Текеяна на основе имеющейся между ними очевидной тесной творческой и мировоззренческой связи. Наша задача – рассмотреть разногласия между двумя классиками, позволяющие выявить творческие нюансы, общность и особенности психологической системы двух поэтов, которые сближают их не только в литературном поле, но и в части возрастающей озабоченности национальными проблемами. Изучение литературных связей ‒ постоянно востребованный аспект литературного процесса, но следует отметить, что сопоставительное исследование литературных связей Туманян-Текеян на сегодняшний день беспрецедентно и абсолютно ново. Используя аналитико-сопоставительный метод, мы сделали попытку показать, что, хотя западноармянская поэзия и восточноармянская поэзия в совместно протекающих процессах развития и рассматривались раздельно, тем не менее, с эстетической точки зрения между ними существуют очевидные параллели, заслуживающие более глубокого изучения. Полагаем, что исследование является важным и актуальным. К сожалению, при литературно-историческом сопоставлении лирико-эпическая структура произведений западноармянской и восточноармянской поэзии оказывается недостаточно освещенной: этим и обусловлен наш главный вывод о том, что параллельное литературно-художественное изучение аспектов творчества двух поэтов в значительном мере поспособствует новым открытиям в сфере их творческих взаимосвязей.
Place of publishing:
Երևան