Լույս է տեսնում 1866 թվականից:
Սիոն։ Ամսագիր ազգային, բանասիրական, գրագիտական եւ քաղաքական
Սաւալանեան, Տիգրան Թումայի 1821-1896 [հիմնադիր խմբագիր՝ 1866-1867] ; Մուրատեան, Մելքիսեդեկ վրդ. (Գարեգին), 1836-1903 [խմբ.՝ 1867-1875] ; Սահակ Բ Կաթողիկոս Խապայեան, 1849-1939 [խմբ.՝ 1875-1877] ; Բաբգէն Կաթողիկոս Կիւլէսէրեան, 1868-1936 [խմբ.՝ 1927-1930] ; Ներսոյեան, Տիրան արք․, 1904-1989 [խմբ.՝ 1930-1931] ; Գուշակեան, Թորգոմ արք․, 1874-1939 [խմբ.՝ 1932-1939] ; Տէրտէրեան, Եղիշէ արք․, 1910-1990 [խմբ.՝ 1939-1990] ; Մանուկեան, Թորգոմ արք․, 1919-2012 [խմբ.՝ 1990-2008] ; Պուրճէքեան, Բագրատ վրդ․, 1969- [խմբ.՝ 2012-2013] ; Գոճայեան, Մինաս, 1946- [խմբ.՝ 2014-2017] ; Ալոյեան, Ներսեհ աբեղա, 1987- [խմբ.՝ 2018-]
Սոյն յօդուածում անդրադարձել ենք Ծերենցի «Թորոս Լեւոնի» պատմավէպի ստեղծագործական պատմութեան մանրամասներին եւ ժամանակակիցների ու յետագայ ուսումնասիրողների արձագանգներին: Վէպի ստեղծագործական պատմութեան մանրամասների առումով անգնահատելի արժէք են ներկայացնում վիպասանի դստեր՝ Թագուհի Շիշմանեանի նամակները, որոնցից ի հարկի կատարել ենք մէջբերումներ: Վէպում տիրապետողը վառ հայրենասիրութիւնն է: Մարդկային բոլոր յատկանիշները ձուլւում կամ հակադրւում են այդ գաղափարին: Հերոսները բաժանւում են երկու մասի՝ հայրենիքին նուիրուած անձնուէր մարդիկ եւ կենտրոնախոյս ձգտումներով համակուած հայրենիքի թշնամիներ: Պատմական դէպքերի մի մասը հեղինակը վերապատմում է, առանց կոնկրէտացնելու այն մարդկային փոխյարաբերութիւնների մէջ: Քիչ են օգտագործուած պատմական այն աղբիւրները, որոնք նիւթ են ծառայում այդ ժամանակաշրջանի Կիլիկիայի ժողովրդի կենցաղի, բարքերի նկարագրութեան համար: Ժամանակակիցները վէպի մասին արտայայտուել են ջերմ եւ ընգծել հեղինակի տաղանդը պատմական վէպ ստեղծելու գործում: Թորոսի կերպարը հմայել է նրանց որպէս հայրենասիրական եւ հումանիստական գաղափարներով տոգորուած անձնաւորութիւն: Ստ. Պալասանեանը, ճիշդ է նկատել, երբ ասել է, թէ քիչ կը պատահի այդ վէպի նման իր ժամանակին գրուած ու հրատարակուած գիրք: «Թորոս Լեւոնի» վէպն, ինչպէս իր ժամանակին նշում էր Յովհ. Թումանեանը, այսօր էլ մնում է հայրենասիրութեան եւ ժողովրդասիրութեան վառ օրինակ մեր սերունդների համար:
Երուսաղէմ
oai:arar.sci.am:361802
Վերանվանվել է՝ Սիոն: Կրօնական, գրական, բանասիրական պաշտօնաթերթ Երուսաղէմի Հայոց Պատրիարքութեան
ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան
Oct 11, 2024
Aug 9, 2023
19
https://arar.sci.am/publication/391138
Edition name | Date |
---|---|
Ալոյեան, Ներսեհ աբեղայ, «Թորոս Լեւոնի» վէպի ստեղծագործական պատմութիւնը եւ արձագանգները | Oct 11, 2024 |
Ալոյեան, Ներսեհ աբեղայ Սաւալանեան, Տիգրան Թումայի 1821-1896 [հիմնադիր խմբագիր՝ 1866-1867] Մուրատեան, Մելքիսեդեկ վրդ. (Գարեգին), 1836-1903 [խմբ.՝ 1867-1875] Սահակ Բ Կաթողիկոս Խապայեան, 1849-1939 [խմբ.՝ 1875-1877] Բաբգէն Կաթողիկոս Կիւլէսէրեան, 1868-1936 [խմբ.՝ 1927-1930] Ներսոյեան, Տիրան արք․, 1904-1989 [խմբ.՝ 1930-1931] Գուշակեան, Թորգոմ արք․, 1874-1939 [խմբ.՝ 1932-1939] Տէրտէրեան, Եղիշէ արք․, 1910-1990 [խմբ.՝ 1939-1990] Մանուկեան, Թորգոմ արք․, 1919-2012 [խմբ.՝ 1990-2008] Պուրճէքեան, Բագրատ վրդ․, 1969- [խմբ.՝ 2012-2013] Գոճայեան, Մինաս, 1946- [խմբ.՝ 2014-2017] Ալոյեան, Ներսեհ աբեղա, 1987- [խմբ.՝ 2018-]
Պ. Մ. Մուրադյան Գլխ․ խմբ․՝ Մ․ Գ․ Ներսիսյան (1958-1998) Վ․ Միքայելյան (1999-2005) Գլխ․ խմբ․ պաշտոնակատար՝ Պ․ Մ․ Մուրադյան (2005) Ա․ Զաքարյան (2005) Գլխ․ խմբ․՝ Ս․ Հարությունյան (2006-2018) Ա․ Զաքարյան (2018-)
Ալոյեան, Ներսեհ Աբեղայ Սաւալանեան, Տիգրան Թումայի 1821-1896 [հիմնադիր խմբագիր՝ 1866-1867] Մուրատեան, Մելքիսեդեկ վրդ. (Գարեգին), 1836-1903 [խմբ.՝ 1867-1875] Սահակ Բ Կաթողիկոս Խապայեան, 1849-1939 [խմբ.՝ 1875-1877] Բաբգէն Կաթողիկոս Կիւլէսէրեան, 1868-1936 [խմբ.՝ 1927-1930] Ներսոյեան, Տիրան արք․, 1904-1989 [խմբ.՝ 1930-1931] Գուշակեան, Թորգոմ արք․, 1874-1939 [խմբ.՝ 1932-1939] Տէրտէրեան, Եղիշէ արք․, 1910-1990 [խմբ.՝ 1939-1990] Մանուկեան, Թորգոմ արք․, 1919-2012 [խմբ.՝ 1990-2008] Պուրճէքեան, Բագրատ վրդ․, 1969- [խմբ.՝ 2012-2013] Գոճայեան, Մինաս, 1946- [խմբ.՝ 2014-2017] Ալոյեան, Ներսեհ աբեղա, 1987- [խմբ.՝ 2018-]
Ալոյեան, Ներսեհ Աբեղայ Սաւալանեան, Տիգրան Թումայի 1821-1896 [հիմնադիր խմբագիր՝ 1866-1867] Մուրատեան, Մելքիսեդեկ վրդ. (Գարեգին), 1836-1903 [խմբ.՝ 1867-1875] Սահակ Բ Կաթողիկոս Խապայեան, 1849-1939 [խմբ.՝ 1875-1877] Բաբգէն Կաթողիկոս Կիւլէսէրեան, 1868-1936 [խմբ.՝ 1927-1930] Ներսոյեան, Տիրան արք․, 1904-1989 [խմբ.՝ 1930-1931] Գուշակեան, Թորգոմ արք․, 1874-1939 [խմբ.՝ 1932-1939] Տէրտէրեան, Եղիշէ արք․, 1910-1990 [խմբ.՝ 1939-1990] Մանուկեան, Թորգոմ արք․, 1919-2012 [խմբ.՝ 1990-2008] Պուրճէքեան, Բագրատ վրդ․, 1969- [խմբ.՝ 2012-2013] Գոճայեան, Մինաս, 1946- [խմբ.՝ 2014-2017] Ալոյեան, Ներսեհ աբեղա, 1987- [խմբ.՝ 2018-]
Ալոյեան, Ներսեհ Աբեղայ Սաւալանեան, Տիգրան Թումայի 1821-1896 [հիմնադիր խմբագիր՝ 1866-1867] Մուրատեան, Մելքիսեդեկ վրդ. (Գարեգին), 1836-1903 [խմբ.՝ 1867-1875] Սահակ Բ Կաթողիկոս Խապայեան, 1849-1939 [խմբ.՝ 1875-1877] Բաբգէն Կաթողիկոս Կիւլէսէրեան, 1868-1936 [խմբ.՝ 1927-1930] Ներսոյեան, Տիրան արք․, 1904-1989 [խմբ.՝ 1930-1931] Գուշակեան, Թորգոմ արք․, 1874-1939 [խմբ.՝ 1932-1939] Տէրտէրեան, Եղիշէ արք․, 1910-1990 [խմբ.՝ 1939-1990] Մանուկեան, Թորգոմ արք․, 1919-2012 [խմբ.՝ 1990-2008] Պուրճէքեան, Բագրատ վրդ․, 1969- [խմբ.՝ 2012-2013] Գոճայեան, Մինաս, 1946- [խմբ.՝ 2014-2017] Ալոյեան, Ներսեհ աբեղա, 1987- [խմբ.՝ 2018-]
Ալոյեան, Ներսեհ աբեղայ Սաւալանեան, Տիգրան Թումայի 1821-1896 [հիմնադիր խմբագիր՝ 1866-1867] Մուրատեան, Մելքիսեդեկ վրդ. (Գարեգին), 1836-1903 [խմբ.՝ 1867-1875] Սահակ Բ Կաթողիկոս Խապայեան, 1849-1939 [խմբ.՝ 1875-1877] Բաբգէն Կաթողիկոս Կիւլէսէրեան, 1868-1936 [խմբ.՝ 1927-1930] Ներսոյեան, Տիրան արք․, 1904-1989 [խմբ.՝ 1930-1931] Գուշակեան, Թորգոմ արք․, 1874-1939 [խմբ.՝ 1932-1939] Տէրտէրեան, Եղիշէ արք․, 1910-1990 [խմբ.՝ 1939-1990] Մանուկեան, Թորգոմ արք․, 1919-2012 [խմբ.՝ 1990-2008] Պուրճէքեան, Բագրատ վրդ․, 1969- [խմբ.՝ 2012-2013] Գոճայեան, Մինաս, 1946- [խմբ.՝ 2014-2017] Ալոյեան, Ներսեհ աբեղա, 1987- [խմբ.՝ 2018-]
Ալոյեան, Ներսեհ Աբեղայ Սաւալանեան, Տիգրան Թումայի 1821-1896 [հիմնադիր խմբագիր՝ 1866-1867] Մուրատեան, Մելքիսեդեկ վրդ. (Գարեգին), 1836-1903 [խմբ.՝ 1867-1875] Սահակ Բ Կաթողիկոս Խապայեան, 1849-1939 [խմբ.՝ 1875-1877] Բաբգէն Կաթողիկոս Կիւլէսէրեան, 1868-1936 [խմբ.՝ 1927-1930] Ներսոյեան, Տիրան արք․, 1904-1989 [խմբ.՝ 1930-1931] Գուշակեան, Թորգոմ արք․, 1874-1939 [խմբ.՝ 1932-1939] Տէրտէրեան, Եղիշէ արք․, 1910-1990 [խմբ.՝ 1939-1990] Մանուկեան, Թորգոմ արք․, 1919-2012 [խմբ.՝ 1990-2008] Պուրճէքեան, Բագրատ վրդ․, 1969- [խմբ.՝ 2012-2013] Գոճայեան, Մինաս, 1946- [խմբ.՝ 2014-2017] Ալոյեան, Ներսեհ աբեղա, 1987- [խմբ.՝ 2018-]
Ալոյեան, Ներսեհ Աբեղայ Սաւալանեան, Տիգրան Թումայի 1821-1896 [հիմնադիր խմբագիր՝ 1866-1867] Մուրատեան, Մելքիսեդեկ վրդ. (Գարեգին), 1836-1903 [խմբ.՝ 1867-1875] Սահակ Բ Կաթողիկոս Խապայեան, 1849-1939 [խմբ.՝ 1875-1877] Բաբգէն Կաթողիկոս Կիւլէսէրեան, 1868-1936 [խմբ.՝ 1927-1930] Ներսոյեան, Տիրան արք․, 1904-1989 [խմբ.՝ 1930-1931] Գուշակեան, Թորգոմ արք․, 1874-1939 [խմբ.՝ 1932-1939] Տէրտէրեան, Եղիշէ արք․, 1910-1990 [խմբ.՝ 1939-1990] Մանուկեան, Թորգոմ արք․, 1919-2012 [խմբ.՝ 1990-2008] Պուրճէքեան, Բագրատ վրդ․, 1969- [խմբ.՝ 2012-2013] Գոճայեան, Մինաս, 1946- [խմբ.՝ 2014-2017] Ալոյեան, Ներսեհ աբեղա, 1987- [խմբ.՝ 2018-]