Publication Details:
Journal or Publication Title:
Էջմիածին։ Պաշտօնական ամսագիր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսութեան Մայր Աթոռոյ Սրբոյ Էջմիածնի
Date of publication:
Volume:
Number:
ISSN:
Additional Information:
Մելքոնեան Ռուբէն, Мелконян Рубен
Title:
Türk çağdaş edebiyatinda ermeni soykirimi konusu
Other title:
Тема армянского геноцида в современной турецкой литературе ; Հայոց ցեղասպանութեան թեման թուրքականարդի գրականութեան մէջ
Creator:
Contributor(s):
Խմբ.՝ Առաքել Առաքելյան (1944-1948) ; Լևոն Կիսիբեկյան (1948-1950) ; Աշոտ Աբրահամյան (1950-1955) ; Առաքել Առաքելյան (1955-1956) ; Արթուն Հատիտյան (1956-1982) ; Պարգեւ Շահբազյան (1983-1984) ; Երվանդ Մելքոնյան (1985-1993) ; Տ. Ասողիկ եպս. Արիստակեսյան (1994-1996) ; Տ. Բագրատ աբղ. Գալստյան (1996-1998) ; Մարիամ Վարդանյան (պաշտոնակատար) (1998-1999) ; Տ. Արշակ աբղ. Խաչատրյան (պաշտոնակատար) (1999) ; Անդրանիկ Զեյթունյան (2000-2001) ; Արշակ Մադոյեան (2009-2015) ; Արսէն Բոբոխեան (2015-2017) ; Տ. Անդրէաս աբղ. Եզեկեան (պաշտոնակատար) (2017-2018) ; Գէորգ Մադոյեան (2018-)
Subject:
Historical-Philological Studies
Uncontrolled Keywords:
Türk edebiyatı ; roman ; Ermenilerin islamlaştırılması ; Ermeni soykırımı ; Ermeni konusu ; sosyal gerçekçilik
Coverage:
Abstract:
Հայոց ցեղասպանութիւնն ուրանալու եւ ժխտելու Թուրքիայի պաշտօնական քաղաքականութիւնը դրսեւորւում է տարբեր ոլորտներում։ Բացառութիւն չէ նաեւ գեղարուեստական գրականութիւնը: Հայոց ցեղասպանութեանը յաջորդող տարիներին թուրքական գրականութիւնը եւս հետեւելով այդ պարտադրանքին` կամ լռութիւն է պահպանել, կամ սատարել է ցեղասպան քաղաքականութեանը: Սակայն արդէն 1950-ական թուականներից ընդդիմադիր թուրք գրողներից ոմանք իրենց ստեղծագործութիւններում սկսում են անուղղակի կամ ակնարկներով խօսել հայերի կոտորածների, տեղահանութեան մասին: 2000-ական թուականների կէսերից, Թուրքիայի արտաքին եւ ներքին քաղաքական որոշ փոփոխութիւնների արդիւնքում, թուրքական գրականութեան մէջ հայկական նիւթն սկսում է ուշագրաւ զարգացում ապրել։ Դա պայմանաւորուած էր Հայոց ցեղասպանութիւնը վերապրած եւ բռնի իսլամացուած հայուհիների անձնական յիշողութիւնների ու ողբերգութիւնների հրատարակմամբ: Այս յուշագրական ստեղծագործութիւնները աշխուժացրին Թուրքիայում Հայոց ցեղասպանութեան վերաբերեալ քննարկումները եւ բացեցին խնդրի մէկ այլ կողմ․ ցեղասպանութեան տարիներին հայուհիների առեւանգումներն ու բռնի իսլամացումը, որը եւս ցեղասպանութեան անհերքելի ապացոյցներից է: Հրատարակուած մէկ տասնեակից աւելի յուշագրական վէպերն ու վիպակները, որոշ ժամանակ անց իրենց տեղը զիջեցին աւելի ցածրարժէք ստեղծագործութիւնների։ Սակայն յընթացս տարիների նիւթը կորցրեց իր ճանաչելիութիւնը եւ դուրս եկաւ գրական գործընթացներից:
Edebiyatın büyük oranda toplumu ilgilendiren anlık ve güncel sorunları irdelediği ve onları ön plana çıkardığı bilinen bir gerçektir. Lâkin, bununla birlikte, ülke içinde ve toplum bünyesinde hüküm süren ortamın, edebi konuların seçimi konusunda etkili olduğunu da belirtmek gerekir. Bu açıdan, 20. yüz yıl Türk edebiyatının da, tabu olarak kabul edilen bazı konulara karşı genel olarak benzer tutum takındığına şahit olmaktayız. Bu konular arasında Ermeni konusunu da sayabiliriz. Türk edebiyatının, yakın zamanlara kadar bireysel ve yüzeysel bazı değinmelerin haricinde, Ermeni konusuna yeterince ilgi göstermemiş olduğunu söylemek mümkündür.
Официальная политика Турции по опровержению и отрицанию Геноцида армян проявляется в самых разных сферах. Художественная литература также не является исключением. После Геноцида армян турецкая литература, следуя этому принуждению, либо хранила молчание, либо поддерживала политику геноцида. Однако с 1950-х годов некоторые оппозиционные турецкие писатели стали косвенно упоминать массовые убийства и депортации армян в своих произведениях. С середины 2000-х годов, в результате некоторых внешне и вну- триполитических изменений в Турции, армянская тематика начинает заметно развиваться в турецкой литературе. Это было связано с публикацией личных воспоминаний жертв трагедии — армянских женщин, переживших Геноцид армян и насильственно исламизированных. Эти мемуарные произведения оживили дискуссии о Геноциде армян в Турции и открыли новые аспекты проблемы: похищение и насильственная исламизация армянских женщин в годы геноцида, что также является одним из неопровержимых доказательств геноцида. Более десятка опубликованных мемуарных романов и рассказов через некоторое время уступили место более мелким произведениям. Однако в последние годы материал потерял свое признание и вышел из литературных процессов.
The official policy of Turkey to refute and deny the Armenian Genocide manifests itself in a variety of spheres. Fiction is no exception, either. After the Armenian Genocide, Turkish literature, following this compulsion, either remained silent or supported the policy of genocide. However, since the 1950s, some opposition Turkish writers have begun to indirectly mention mass killings and deportations of the Armenians in their works. Since the mid-2000s, as a result of some external and internal political changes in Turkey, the Armenian theme has begun to develop noticeably in Turkish literature. This was due to the publication of personal memoirs of the victims of the tragedy — Armenian women who survived the Armenian Genocide and were forcibly Islamized. These memoirs have revived discussions about the Armenian Genocide in Turkey and opened up new aspects of the issue: the abduction and violent Islamization of Armenian women during the genocide, which is also one of the irrefutable proofs of the genocide. More than a dozen published memoir novels and short stories gave way to smaller works after a while. However, in recent years, the material has lost its recognition and has withdrawn from literary processes.
Place of publishing:
Ս. Էջմիածին