Բարձր տեսակարար ամրությամբ ալյումինային ամրանավորված դեֆորմացվող համաձուլվածքների ստացման գործընթացի տեսական հիմնավորումը

Object structure

Агбалян С. Г., Василян Г. А., Сафарян Т. Н., Агбалян А. С., Демирчян Т. А., Aghbalyan S. G., Vasilyan G. A., Safaryan T. N., Aghbalyan A. S., Demirchyan T. A.

Теоретическое обоснование процесса получения высокопрочных армированных алюминиевых Деформируемых сплавов ; Theoretical Substantiation Of The Production Process Of High-Strength Reinforced Aluminum Deformable Alloys

Աղբալյան, Ս. Գ. ; Վասիլյան, Գ. Ա. ; Սաֆարյան, Տ. Ն. ; Աղբալյան, Ա. Ս. ; Դեմիրչյան, Տ. Ա.

Պատ․ խմբ․՝ Ա․ Գ․ Նազարով (1957-1964) ; Մ․ Վ․ Կասյան (1964-1988) ; Ռ․ Մ․ Մարտիրոսյան (1989-2017 ) ; Գլխավոր խմբ․՝ Վ․ Շ․ Մելիքյան (2018-)

Նյութագիտություն

համաձուլվածք ; ամրանավորում ; ձուլում ; տաք արտամղում ; ջերմամշակում ; կոմպոզիտային նյութ ; տեսակարար ամրություն ; մետաղական թելքեր

204-217

Գրականության վերլուծության արդյունքում ցույց է տրված, որ մետաղական թելքերով ամրանավորված ալյումինային կոմպոզիտային նյութերից առավել մեծ հետաքրքրություն են ներկայացնում պողպատյա թելքերով ամրանավորված կոմպոզիտային նյութերը, որոնք խիստ սահմանափակ են լուծվում ալյումինում: Ձուլման եղանակով կոմպոզիտային նյութերի ստացման դեպքում նախապատրաստվածքի տաք արտամղումը և հետագա ջերմային մշակումը հանդիսանում են կառուցվածքագոյացման հիմնական գործընթացները, որոնք հնարավորություն են տալիս՝ ստանալու ոչ միայն անծակոտկեն կառուցվածք, այլև փոքրացնելու թելքերի տրամագիծը՝ ըստ պահանջվող չափի ու դիսպերս կարծրացման, և ամրացման մեխանիզմներով կառուցվածքը դարձնել մանրահատիկ՝ ապահովելով բարձր մեխանիկական հատկություններ: Կատարվել է ալյումինի հիմքով Al-Cu-Fe-Si համակարգի դիսպերս մասնիկներով կարծրացող և դիսպերս հատիկներով ամրացվող ու պողպատյա թելքերով ամրանավորված բարձր տեսակարար ամրությամբ ալյումինային դեֆորմացվող համաձուլվածքների ստացման գործընթացի տեսական և տեխնոլոգիական հիմնավորում: Արդյունքում ցույց է տրված, որ կոմպոզիտային նյութերի հատկությունները կախված են մեծ թվով գործոններից, որոնց ճիշտ ընտրությունը թույլ կտա ստանալ տրված մեխանիկական հատկություններով օժտված մետաղական թելքերով ամրանավորված կոմպոզիտային նյութեր:
Анализ литературных данных показал, что из алюминиевых композиционных материалов, армированных металлическими волокнами, наибольший интерес представляют материалы, армированные стальными волокнами, поскольку последние обладают ограниченной растворимостью в алюминии. Горячая экструзия и дальнейшая термическая обработка заготовки, полученной методом литья, являются основными факторами структурообразования в производстве композиционных материалов. Это позволяет не только получить беспористую структуру, но и уменьшить диаметр волокон до требуемого размера, а также получить мелкозернистую структуру посредством механизмов дисперсионного твердения и упрочнения, обеспечивая высокие механические свойства. Проведено теоретическое и технологическое обоснование процесса получения высокопрочных алюминиевых деформируемых сплавов системы Al-Cu-Fe-Si, дисперсионно–твердеющих, дисперсионно–упрочненных и армированных стальными волокнами. Показано, что свойства композиционных материалов зависят от большого количества факторов, правильный выбор которых позволит получить композиционные материалы, армированные металлическими волокнами с заданными механическими свойствами.
The analysis of literature has shown that of the aluminum composite materials reinforced with metal fibers, the most interesting are composite materials reinforced with steel fibers, since the latter have a very limited solubility in aluminum. Hot extrusion and further heat treatment of the billet obtained by the casting method are the main factors of structure formation during the production of composite materials. This makes it possible to obtain not only a non-porous structure, but also to reduce the fiber diameter to the required size, through precipitation hardening and hardening mechanisms to obtain a fine-grained structure, providing high mechanical properties. The theoretical and technological substantiation of the process of obtaining high-strength aluminum wrought alloys of the Al- Cu-Fe-Si system, precipitation-hardening, dispersion-hardened and reinforced with steel fibers has been carried out. It is shown that the properties of composite materials depend on a large number of factors, the correct choice of which will make it possible to obtain composite materials reinforced with metal fibers with specified mechanical properties.

Երևան

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան