Journal or Publication Title:
Արվեստագիտական հանդես=Искусствоведческий журнал=Journal of Art Studies
Date of publication:
Number:
ISSN:
Official URL:
Additional Information:
Title:
Other title:
«Комета» Мартироса Сарьяна ; Martiros Saryan's "Comet"
Creator:
Subject:
Uncontrolled Keywords:
Մարտիրոս Սարյան ; «Հեքիաթներ և երազներ» ; «Գիսաստղ» ; սիմվոլիզմ ; դիցաբանություն ; վիթ ; պոետ-թեուրգ
Abstract:
Մարտիրոս Սարյանի «Հեքիաթներ և երազներ» շարքը իր թեմատիկ հենքով, գեղանկարչական լեզվով և գեղագիտական հայացքներով լիովին համապատասխանում է ռուսական սիմվոլիզմի երիտասարդ սերնդի արվեստին։ Նկարչի այս շրջանի ստեղծագործության մեջ հանդիպում են մի նկարից մյուսը «թափառող» կերպարներ, բազմաբնույթ մեկնությունների համար ճանապարհ բացող կրկնվող թեմաներ, խորհրդավորությամբ պարուրված նկարներ։ Այսպիսին է 1907 թ․ ստեղծված «Գիսաստղը»։ Այս ստեղծագործության խորհրդաբանության բանալի ենք ընդունում հորինվածքում կենտրոնական տեղ զբաղեցնող վիթի և մեկաչքանի էակի կերպարների իմաստաբանական վերլուծությունը։ Սարյանի գրառումները և համեմատականները ժամանակի սիմվոլիստական մտքի հետ թույլ են տալիս եզրակացնել, որ վիթը Արարիչ բնության խորհուրդն է կրում, իսկ մեկաչքանի հերոսը համապարփակ գիտելիքի տեր պոետն է։ Մարտիրոս Սարյանի «Գիսաստղի» հիմքում Բնություն-Մարդ անքակտելի կապն է, այն արտահայտում է նկարչի սերն ու ակնածանքը բնության նկատմամբ և, միաժամանակ, հավատն առ մարդ արարած։
Серия Мартироса Сарьяна «Сказки и грёзы» по тематике, живописному языку и эстетическим взглядам полностью соответствует искусству молодого поколения русского символизма. Для этого периода творчества художника характерны «блуждающие» образы, повторяющиеся темы, послужившие основой для различных интерпретаций, загадочные картины. Такова «Комета», созданная в 1907 году. Ключом к символике этого произведения является семантический анализ персонажей газели и одноглазой фигуры, которые занимают центральное место в композиции. Заметки Сарьяна и параллели с символическим мышлением того времени позволяют заключить, что газель является символом Природы как Творца, а одноглазый герой олицетворяет Поэта, обладающего универсальными знаниями. В основе «Кометы» Мартироса Сарьяна лежит неразрывная связь между Природой и Человеком, она выражает любовь и уважение художника к природе и, в то же время, веру в человека.
Martiros Saryan’s "Fairy Tales and Dreams" series, in terms of the subject matter, pictorial language and aesthetic views, fully corresponds to the art of the younger generation of Russian Symbolism. The artist’s work of that period is characterized by mysterious plots, “wandering” images and recurring themes, giving rise to various interpretations. Such is "Comet", created in 1907. The key to the symbolism of this work is semantic analysis of the one-eyed figure and that of the gazelle, which are central to the composition. Some of Saryan’s notes and the parallels with the symbolistic thinking of the time, allow us to conclude that the gazelle symbolizes Nature as the Creator, while the one-eyed figure embodies Poet with universal knowledge. Martiros Saryan’s "Comet" asserts the unbreakable bond between Nature and Man, the artist's love and respect for nature and faith in man.