Ցոյց տուր կառուցուածքը

«Մշակ»-ը եղել է կովկասահայ լիբերալ-բուրժուական հոսանքի կարևոր օրգան։ Այդ հոսանքի գաղափարախոսն էր Գրիգոր Արծրունին (1845-1892թթ.)։ Նա է հիմնել և խմբագրել (1872-1892թթ.) «Մշակ» լրագիրը, որի անունով «մշակականներ» էին կոչվում հիշված հոսանքին պատկանողները։ «Մշակ»-ին աշխատակցել են Մելիքզադեն (Րաֆֆի), Գ. Չմշկյանը, Ա. Արասխանյանը, Գ. Սունդուկյանը, Սպ. Սպանդարյանը (Յունուս) , Հ. Աբելյանը, Պ. Պռոշյանը, Ա. Ծատուրյանը, Ա. Արփիարյանը (Հայկակ), Սյուլուկը (Ռ. Պատկանյան), Փ. Վարդանյանը, Մ. Միանսարյանը, Ս. Արծրունին, Գ. Բաշինջաղյանը, Շիրվանզադեն, Լեոն, Ստ. Մալխասյանը, Վ. Փափազյանը, Ն. Բյուզանդը և այլոք:

Ախալցխայի հայոց դպրոցներում տեղի ունեցող զեղծումները։
Իգդիրի Ալիջան գյուղում խանդի հողի վրա տեղի ունեցած սպանության մասին։
Իմերեթում մթերքի գների էժանանալու մասին։
Հավլաբարի հայ քահանաների դատարկախոսությունները։
Հոդվածների շատ լինելու պատճառով «Մշակի» մեջ դրանց մի մասը տպագրելու մասին։
Ղազախի գավառում տեղի ունեցող ավազակությունները։
Մոսկվայի «Русскiя вҌдодмости» լրագրում հայոց խնդրին վերաբերող մի քանի առաջնորդող հոդվածներ տպագրելու մասին:
Նահանգական զեմստվոներ ընտրված անձանց պետական խորհրդի անդամ համարելու առաջարկը։
Նուխու հոգևոր ուսումնարանի հոգաբարձության` հաշվետվություն չտալու մասին։
Նուխու ուսումնարանի վերաբացումը։
Շամախիում տիրող հակասանիտարահիգիենիկ վիճակի, մթերքի թանկության, ժողովրդի անտարբերության մասին։
«Journal d՚ Orient» լրագրի օգտին Երևանում ներկայացումներ կազմակերպելու մի խումբ երիտասարդների որոշումը։ Քութայիսի օրիորդաց դպրոցի օգտին նույն դպրոցում կազմակերպված վիճակախաղը։
Ս. Գևորգ եկեղեցու ուխտավորների սենյակները Գևորգ քահանայի կողմից յուրացվելու մասին։
Քութայիսում հրեաների` մի 12 տարեկան երեխայի չարչարելու վարկածի մասին։