Object structure

«Արցախի երիտասարդ գիտնականների և մասնագետների միավորում» (ԱԵԳՄՄ) հասարակական կազմակերպության «Գիտական Արցախ» պարբերականն ընդգրկված է ՀՀ ԲՈԿ-ի կողմից հաստատված «Ատենախոսությունների հիմնական արդյունքների և դրույթների հրատարակման համար ընդունելի գիտական հրատարակությունների» ցանկում: Պարբերականը, որի հիմնադիրը Երևանի պետական համալսարանն է, լույս է տեսնում տարեկան առնվազն 2 անգամ (2020 թվականից՝ տարեկան 4 անգամ):

www.artsakhlib.am

Սումգայիթի ջարդերի նախապատրաստումը

The Preparation of Sumgait Massacres ; Подготовка к сумгаитской резне

Շարաֆյան, Նարեկ

Պատմություն

Սումգայիթ ; Ադրբեջան ; էթնիկ խտրականություն ; զանգվածային բռնություն ; հայերի ջարդեր ; Արցախ ; Կատուսև

Սույն հոդվածի նպատակը 1988 թվականի փետրվարի 27-ից 29-ն ընկած ժամանակահատվածում Խորհրդային Ադրբեջանի Սումգայիթ քաղաքում հայերի դեմ տեղի ունեցած զանգվածային բռնությունների, այդ թվում՝ սպանությունների ու խոշտանգումների նախապատրաստման փուլի վերաբերյալ փաստերի ու տվյալների վերլուծությունն է։ Աշխատանքի խնդիրը Սումգայիթի ջարդերի նախապատրաստմանն ուղղված գործողությունների վերլուծության միջոցով զանգվածային բռնությունների կազմակերպված և համակարգված լինելը հիմնավորելն է։ Աշխատանքը շարադրված է փաստերի համադիր քննությամբ, պատմաքննական վերլուծության սկզբունքների կիրառմամբ: Կատարված ուսումնասիրության արդյունքում կարելի է պնդել, որ Սումգայիթ քաղաքում 1988 թվականի փետրվարի 27-ից 29-ն ընկած ժամանակահատվածում հայերի հետապնդումները, սպանությունները, ֆիզիկական ու հոգեբանական բնույթի բռնությունները եղել են հստակ նախապատրաստված։ Դրանք ունեցել են կազմակերպված բնույթ։ Բազմաթիվ են ապացույցները, որոնք վկայում են ջարդարարների գործողությունների ծրագրված և համաձայնեցված լինելու, հայերի նկատմամբ արհեստական եղանակներով էթնիկ ատելության սերմանման, քաղաքի հայ ազգաբնակչության մասին տվյալների համակարգված հավաքագրման, հանցագործների կողմից որպես զենք օգտագործված իրերի՝ հատուկ այդ նպատակով պատրասված լինելու մասին։
This article aims at analyzing the facts and data on the mass violence including the facts about the preparation phase of murders and tortures against Armenians in the city of Sumgait in Soviet Azerbaijan from February 27th to 29th, 1988. The objective of the work is to substantiate the organized and coordinated nature of the mass violence through the analysis of actions aimed at preparing for the Sumgait massacres. The work is written by a combined examination of facts, applying the principles of historical analysis. Based on the results of the study, it can be asserted that in the period from February 27th to 29th, 1988, the persecution, murders, physical and psychological violence against Armenians in the city of Sumgait were thoroughly prepared. The massacres had organized nature. There is a lot of evidence proving that the actions of the slaughterers, the sowing of artificial hatred against Armenians, the systematic collection of data on the Armenian population of the city were planned and coordinated and the items used by criminals as weapons were prepared for that very purpose․
Данная работа направлена на анализ фактов и данных о массовом насилии, включая факты о подготовительной фазе убийств и пыток армян в городе Сумгаит в Советском Азербайджане с 27 по 29 февраля 1988 года. Целью работы является обоснование факта организованного и скоординированного характера массовых насилий методом анализа действий, направленных на подготовку к сумгаитской резне. Работа изложена с применением принципов сравнительно-исторического анализа, сопоставительного изучения фактов. Согласно результатам исследования, преследование, убийства, физическое и психологическое насилие в отношении армян в период с 27 по 29 февраля 1988 года в городе Сумгаит были тщательно подготовлены. Резня имела организованный характер. Имеется множество свидетельств того, что действия палачей, распространение искусственной ненависти в отношении армян, систематический сбор данных об армянском населении города были спланированы и согласованы, и что предметы, используемые преступниками в качестве оружия, были специально изготовлены для этой цели.

Երևան

ԱԵԳՄՄ հրատ. ; «ԱՐՑԱԽ» հրատ.