Object structure

«Արցախի երիտասարդ գիտնականների և մասնագետների միավորում» (ԱԵԳՄՄ) հասարակական կազմակերպության «Գիտական Արցախ» պարբերականն ընդգրկված է ՀՀ ԲՈԿ-ի կողմից հաստատված «Ատենախոսությունների հիմնական արդյունքների և դրույթների հրատարակման համար ընդունելի գիտական հրատարակությունների» ցանկում: Պարբերականը, որի հիմնադիրը Երևանի պետական համալսարանն է, լույս է տեսնում տարեկան առնվազն 2 անգամ (2020 թվականից՝ տարեկան 4 անգամ):

www.artsakhlib.am

Sargsyan Hayk, Kochinyan Narine, Саргсян Гайк, Кочинян Нарине

Հայաստանի Հանրապետության տնտեսության դիմագիծը և բարեփոխումների մարտահրավերները

The Feature of the Economy of the Republic of Armenia and the Reforms Challenges ; Облик экономики Республики Армения и вызовы реформ

Սարգսյան, Հայկ ; Քոչինյան, Նարինե

Տնտեսագիտություն

ՀՀ տնտեսության դիմագիծ ; տնտեսական հեղափոխություն ; սահմանադրականություն ; սոցիալական պետություն ; մարդու իրավունք ; կառավարում ; տնտեսության թվայնացում ; ռազմարդյունաբերական համալիր

Հայաստանի Հանրապետության տնտեսոււթյան դիմագծի ռետրոսպեկտիվ ուրվագիծը ներկայացնելուց հետո քննության առարկա են հանդիսացել երկրի առջև ծառացած որոշ մարտահրավերների բացահայտումն ու լուծումների առաջադրումը։ Դրանք երկարատև կայուն զարգացմանը միտված, խաղաղ գոյակցության պայմաններում առաջադրվող, իրենց կարևորությամբ առանձնացվող հետևյալ հիմնահարցերն են`
 Տնտեսական հեղափոխության իրողությունը և դրա հնարավոր գործարկումը ետճգնաժամային հորձանուտներում,
 Տնտեսական հարաբերությունների սահմանադրականացումն ու տնտեսության թվայնացման հիմնախնդիրները,
 Գիտության գիտելիքահենք կառավարումը որպես կարևորագույն առաջնահերթություն։
Վերջին տանամյակների տնտեսական կոնյուկտուրան առավել խոցելի է դարձել, մեծացել է ֆինանսատնտեսական ճգնաժամերի (մեր դեպքում նաև՝ պատերազմների) հաճախականությունը՝ հանգեցնելով ընթացիկ տնտեսական հարացույցների ու քաղաքականության նոր մարտահրավերներ հաղթահարելու անհրաժեշտությանը։ Այդ հարափոփոխ տնտեսական միջավայրում առավել կարևորություն են ստանում տնտեսության արժեբանական հիմնարարների (ֆունդամենտալների) գործարկումը, որոնք կուղղորդեն էֆեկտիվ տնտեսական հարաբերությունների խթանմանը երկարաժամկետ հեռանկարում։ Այդ նպատակով ներկայացվում է տնտեսական հարաբերությունների սահմանադրականացման շրջանակը, տնտեսության թվայնացման դերակատարումը սահմանադրականության մակարդակի բարձրացման գործում։ Առանձնակի քննարկման առարկա են դարձել գիտության կառավարման կատարելագործման հիմնահարցերը երկրի ռազմաարդյունաբերական համալիրի (ՌԱՀ) ձևավորման ու գործարկման համատեքստում։
В статье на фоне ретроспективного облика экономики Республики Армения обсуждаются вставшие перед страной некоторые вызовы. В числе этих вызовов выделяются своей значимостью следующие основополагающие вопросы:
 реалии экономической революции и возможное ее задействование в посткризисной ситуации,
 конституционализация экономических отношений и проблемы цифровизации экономики,
 умное управление наукой как значимый приоритет. За последние десятилетия экономическая конъюнктура стала все более уязвимой, частота экономических и финансовых кризисов возросла, а каждый кризис (война, эпидемия) приносит с собой новый посткризисный «,статус-кво»'.
Таким образом бросается вызов текущим экономическим парадигмам и текущей экономической политике. В этой изменяющейся экономической среде все более важным становится задействование экономических аксиологических фундаменталов, которые, несмотря на различные экономические сдвиги, стимулируют эффективные экономические отношения и экономическую политику в долгосрочной перспективе. Представлены также рамки конституцинализации экономических отношений, роль цифровизации в деле повышения уровня конституционализма. Обсуждены некоторые основополагающие вопросы совершенствования управления науки в контексте формирования и задействования военно-промышленного комплекса Республики Армения.
The subject under study is some challenges that the Republic of Armenia faces amid the retrospective feature of the country‟s economy. The following fundamental issues are among these challenges:
 the realia of economic revolution and its enabling in post-crisis situation;
 constitutionalization of economic relations and some problems of digitization of the economy;
 smart management of the science as a meaningful priority. In recent decades economic environment has become increasingly vulnerable.
The frequency of economic and financial crises has increased and each crisis (war, pandemic etc.) brings about a new post crisis “status quo”. Thus current economic paradigms and policies are being challenged.
Enabling economic axiological fundamentals in this changing economic environment is becoming increasingly important. Despite various economic shifts, these fundamentals in long-run contribute to efficient economic relations and policy. The role of digitization and the leveling up of constitutionalism and the frameworks of economic relations constitutionalization has been introduced. Some basic issues of the improvement of science management in the context of the formation and enabling the RA military-industrial complex have been discussed.