Publication Details:
Journal or Publication Title:
Գիտական Արցախ=Scientific Artsakh=Научный Арцах
Date of publication:
Number:
ISSN:
Official URL:
www.artsakhlib.am
Additional Information:
Martirosyan Arman, Мартиросян Арман
Title:
Դաշնակիցների քաղաքականության վերափոխումը Հայկական հարցի վերաբերյալ 1919-1923 թվականներին
Other title:
The Revision of the Political Views Regarding Armenian Question During 1919-1922 by its Allies ; Пересмотр политических взглядов союзников в отношении Армянского вопроса в 1919-1923 годах
Creator:
Subject:
Uncontrolled Keywords:
Փարիզի վեհաժողով ; Օսմանյան ժառանգության խնդիր ; Մերձավոր Արևելք ; դաշնակից երկրներ ; Հայկական հարց ; Կիլիկիա ; Թուրքիայի արտաքին քաղաքականություն ; Խորհրդային Ռուսաստան ; Լոզանի համաժողով
Abstract:
Հոդվածում քննության է առնվում 1908թ. երիտթուրքական հեղաշրջումից հետո Օսմանյան կայսրության հայաբնակ նահանգներում բարենորոգումներ իրականացնելու հարցում Կ.Պոլսի հայոց պատրիարքարանի ունեցած դերակատարությունը: Մանրամասն ներկայացվում են ժամանակի պատրիարք Հովհաննես Արշարունու օրոք (1911-1913) Հայ հեղափոխական դաշնակցություն կուսակցության համագործակցությամբ հայոց պատրիարքարանի ձեռնարկած քայլերը հայկական բարենորոգումների ծրագրի ստեղծման վերաբերյալ, մասնավորապես՝ պատրիարքարանի բանակցություններն ինչպես կառավարության, այնպես էլ Անտանտի երկրների ու Հայոց ազգային պատվիրակության ղեկավար Պողոս Նուբար փաշայի հետ: Սույն հոդվածի նպատակն է՝ առանձնացնել և ուսումնասիրել հայկական հարցի վերաբացման համատեքստում Կ.Պոլսի հայոց պատրիարքարանի գործունեությանը վերաբերող նորահայտ նյութեր՝ ընգծելով դրանց աղբյուրագիտական նշանակությունը: Ահավասիկ, հոդվածում օգտագործած գրականությունը դիտարկվել է մի շարք խնդիրների իրագործման տեսանկյունից՝ լուսաբանել Կ.Պոլսի հայոց պատրիարքարանի կողմից կազմված հանձնաժողովների գործունեությունը, բացահայտել պատրիարքարանի կազմած նախագծի ազդեցությունը և կարևորությունը Կ.Պոլսում ռուսական դեսպանատան գլխավոր թարգմանիչ Անդրեյ Մանդելշտամի՝ 1913թ.-ի հունիսի 4-ին ներկայացրած հայկական բարենորոգումների վերաբերյալ ծրագրի պատրաստման գործում: Հոդվածը գրվել է գիտական անաչառության ու վերլուծության մեթոդաբանությամբ՝ քննական մոտեցում ցուցաբերելով օգտագործած սկզբնաղբյուրների և ուսումնասիրությունների նկատմամբ: Այսպիսով՝ Կ.Պոլսի հայոց պատրիարքարանի կատարած քայլերը մեծապես նպաստել են հայկական բարենորոգումների իրականացման առնչությամբ արևմտահայության քաղաքական պահանջներն ամրագրելուն:
After the WWI serious changes were made in international relations, the unyielding struggle for redistribution of forces and redistribution of influence spheres was initiated, during which the former allies became rivals. In this context, it is described how the political positions of the Great Powers were replaced by the "Ottoman legacy" alongside the development of events immediately after the end of the war. Based on a combination of different approaches to the different points of view and problem solving and comparative methods, an attempt is made to comprehensively analyze the cause-and-effect relationships of the dual politics of the allied states on the Armenian question. After WWI, western countries and Soviet Russia moved the solution of the Armenian question from the legal field to a political dimension. Catastrophic consequences of the policy of compromise adopted by the above-mentioned countries for the Armenian people are also represented, as a result of which the most part of the historical homeland was seized by Kemalist Turkey.
После Первой мировой войны в международных отношениях произошли серьезные изменения, было положено начало упорной борьбе за перераспределение сил и сфер влияния, в ходе которого бывшие союзники стали соперниками. В этом контексте представлено, как сразу после окончания войны, наряду с развитием событий, изменились политические позиции великих держав в связи с «османским наследием». На основе сочетания разных подходов к различным точкам зрения и решению проблем, а также сравнительных методов делается попытка всесторонне проанализировать причинно-следственные связи двойной политики союзных государств в вопросе Армении. После Первой мировой войны западные страны и Советская Россия переместили решение Армянского вопроса из правового поля в политическое измерение. Представлены также катастрофические последствия политики компромисса, принятой вышеупомянутыми странами для армянского народа, в результате которой большая часть его исторической родины была захвачена кемалистской Турцией.
Place of publishing:
Երևան