Publication Details:
Journal or Publication Title:
Հայաստանի կենսաբանական հանդես =Biological Journal of Armenia
Date of publication:
Volume:
Number:
ISSN:
Official URL:
Additional Information:
Title:
Other title:
Creator:
Ղալաչյան, Լ․ Մ․ ; Թադևոսյան, Ա․ Հ. ; Հակոբջանյան, Ա․ Ա․
Contributor(s):
Պատ․ խմբ․՝ Մ․ Գ․ Թումանյան (1948) ; Գ․ Հ․ Բաբաջանյան (1949-1954) ; Հ․ Գ․ Բատիկյան (1954-1977) ; Գլխ․ խմբ․՝ Է․ Գ․ Աֆրիկյան (1978-2007) ; Է․ Ս․ Գևորգյան (2008-2023) ; Ա․ Ա․ Առաքելյան (2023-)
Subject:
Uncontrolled Keywords:
ոռոգիչ ջուր ; հող-բույս-տեխնածին ՌՆ ; կուտակում ; գործնական առաջարկներ
Coverage:
Abstract:
Ուսումնասիրվել են վերահսկվող տեխնածին ռադիոնուկլիդների (ՌՆ)` 90Sr (Т1/2=28,6 տարի), 137Cs (Т1/2=30,1 տարի) կուտակման առանձնահատկությունները Հայկական ԱԷԿ-ի (ՀԱԷԿ) 30 կմ (ՀՊԻ-ի տարածք) շառավիղով գոտու և ՀՊԻ-ի Դիլիջանի անտառային փորձակայանի (ԴԱՓԿ) ոռոգիչ ջուր-հող-բույս էկոհամակարգերում: Պարզվել է, որ ՀՊԻ-ի տարածքի բույսերի մեջ (խոտաբույսեր` հացազգի, առվույտ, արևելյան կենսածառի և կաղնու տերևներ) ՌՆ-ըներթափանցել են ոռոգիչ ջրերից, հողերից և օդային ավազանից, իսկ ԴԱՓԿ-ում` հողերից և օդային ավազանից: ՀՊԻ-ի տարածքում և ԴԱՓԿ-ում տեխնածին ՌՆ-ի (90Sr, 137Cs) պարունակությունը ոռոգիչ ջուր-հող-բույս էկոհամակարգերում չի գերազանցել ՍԹԽ-ն: Մշակվել են ռադիոպաշտպանական գործնական հանձնարարականներ էկոլոգիապես անվտանգ գյուղատնտեսական սննդամթերքների ստացման համար:Исследовались особенности накопления контролируемых техногенных радионуклидов (РН): 90Sr (Т1/2=28,6 года) и 137Cs (Т1/2=30,1 года) в экосистемах поливная вода-почварастение в зоне Армянской АЭС (ААЭС) радиусом 30 км (окрестность ИПГ) и Дилижанской лесной опытной станции (ДЛОС) ИПГ. Выяснилость, что в окрестности ИПГ РН проникали в растения (травянистые: злаковые, люцерна, листья деревьев восточной туи и платана) из оросительных вод, почвы и воздушного бассейна, а в ДЛОС-из почвы и воздушного бассейна. Содержание техногенных РН (90Sr, 137Cs) в экосистемах поливная вода-почварастение в окрестностях ИПГ и ДЛОС не превосходило ПДК. Разработаны радиозащитние практические рекомендации для получения экологически безопасной сельскоxозяйственной продукции. The accumulation specificities of controlled technogenic radionuclides (RN) 90Sr (T1/2=28.6 years) and 137Cs (T1/2=30.1 years) have been studied in the irrigation water-soil-plant ecosystems of a zone of Armenian Nuclear Power Plant (ANPP) (Yerevan, IHP area) with 30 km radius and of Dilijan forest experimental station (DFES). It was revealed RN were penetrated into plants of IHP area (herbs: cereals, alfalfa, leaves of oriental thuja and oak) from the irrigation water, soils and air basin, and in the case of DFES from soils and air basin. In area of IHP and in DFES the concentration of technogenic RN (90Sr, 137Cs) in water-soil-plant ecosystems has not exceeded MACL. Radioprotective practical recommendations were developed to receive ecologically safe agricultural products.
Place of publishing:
Երևան
Publisher:
Հայաստանի ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ.