Архетип в структуре художественного сознания. Памятник армянской эпической поэзии “Песнь о Ваагне”

Արքետիպը գեղարվեստական գիտակցության կառուցվածքում. հայ վիպական բանաստեղծության հուշարձան «Վահագնի երգը»; Archetype in the Structure of Artistic Consciousness. Monument of Armenian Epic Poetry “Song of Vahagn”

Бурастан Зулумян

Գլխ․ խմբ․՝ Մ․ Գ․ Ներսիսյան (1958-1998) ; Վ․ Միքայելյան (1999-2005) ; Գլխ․ խմբ․ պաշտոնակատար՝ Պ․ Մ․ Մուրադյան (2005) ; Ա․ Զաքարյան (2005) ; Գլխ․ խմբ․՝ Ս․ Հարությունյան (2006-2018) ; Ա․ Զաքարյան (2018-)

Literature ; Language and Literature ; G Geography; Anthropology; Recreation ; GR Folklore

Զուլումյան Բուրաստան ; Zulumyan Burastan

38-55

Արքետիպերը հոգեկանի և նրա բաղկացուցիչների նախակերպարներն են, որոնք վերազգային են և հատուկ են մարդու գիտակցությանն առհասարակ: Դրանք առավել մաքուր տեսքով հանդես են գալիս դիցաբանության մեջ, այս իսկ պատճառով էլ միասնական են մշակույթի նախնական աստիճանի համար: «Վահագնի երգը» ներկայացնում է տիեզերածնության դիցաբանական աշխարհընկալման և արքետիպային գիտակցության վաղեմի շերտերը: Այս առասպելի բնագիրը, որը նախատիպերի (արքետիպերի) բազմաստիճան կառուցվածք է, հնարավորություն է տալիս այն ուսումնասիրելու որպես հին աշխարհընկալման համակարգ` բանաստեղծական խոսքում առարկայացած: Archetypes are preimages of human mentality and its components, they are supernational and inherent in human consciousness in general. In the purest kind they appear in mythology and for this reason are undivisible for the primitive stage of culture. The most ancient layers of archetypical representations and cosmogonic attitude are presented in the «Song of Vahagn». The text of this mythological legend is a corresponding multilevel system of preimages, it enables to study the ancient mythological attitude substantiated in a poetic word.

ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար գիտական գրադարան