@misc{Aslanyan_H._Ts._Rationale,
 author={Aslanyan, H. Ts. and Vardanyan, G. G. and Gevorgyan, A. K. and Parvanta, I. and Sargsyan, E. A.},
 address={Երևան},
 howpublished={online},
 publisher={ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ.},
 abstract={Преобладающая доля пищевой соли (70–80%) потребляется через промышленно обработанные продукты питания. Поэтому готовые продукты, приготовленные с использованием йодированной соли, становятся для потребителей основным источником йода. Результаты мониторинга уровней йода в 2021-2023 гг. показывают, что в исследованных образцах соли на этапах импорта, производства и оборота поваренной соли в Армении фиксируется определенное увеличение количества образцов, не соответствующих стандарту (25÷55 мг/кг). В форме нормативного мониторинга они представлены в обобщенном виде как отклонения от нормы (“outside standard”). Мы подвергли эти отклонения количественной классификации по четырем международно признанным категориям – на нейодированные, недостаточно йодированные, достаточно йодированные и чрезмерно йодированные. Это позволяет оценить эффективность процесса обогащения, которая нарушается, если количество йода в соли меньше нормы, и безопасность, которая нарушается, если оно больше нормы. Считается, что адекватно йодированная соль, содержащая > 15 мг/кг йода, потребляемая обычно 10 г в день, обеспечит потребление взрослыми 150 мкг йода (т. е. может быть использована для достижения ожидаемой цели). Соответствие йодированной соли национальному стандарту необходимо для обеспечения оптимального йодного питания населения. Необходимо представить направление и величину количественного расхождения от стандарта, чтобы отличить низкокачественную йодированную или нейодированную соль от адекватно йодированной соли и применить дифференцированные подходы нормативного мониторинга. Рекомендуется собрать дополнительную информацию об источниках поставки соли (внутреннем производстве и импорте) и цепочках распределения в стране и снабжения населения, а нормативный мониторинг сосредоточить на ключевых источниках соли, таких как хлеб, обеспечивая эффективное правоприменение. Կերակրի աղի գերակշիռ մասը (70–80%) սպառվում է արդյունաբերական եղանակով պատրաստված սննդամթերքի միջոցով: Ուստի յոդացված աղով պատրաստված սնունդը սպառողների համար դառնում է յոդի հիմնական աղբյուր: Յոդի մակարդակների մոնիթորինգի՝ 2021-2023 թթ. արդյունքները ցույց են տալիս, որ Հայաստանում կերակրի աղի ներմուծման, արտադրության ու շրջանառության փուլերում հետազոտված աղի նմուշներում արձանագրվում է յոդի ստանդարտին (25÷55 մգ/կգ) չհամապատասխանող նմուշների թվի որոշակի աճ: Նորմատիվային մոնիթորինգի համապատասխան ձևում դրանք ներկայացվում են ընդհանրացված տեսքով, որպես շեղում նորմից (“outside standard”): Մենք շեղումները ենթարկել ենք քանակական դասակարգման, ըստ միջազգայնորեն ընդունված չորս կատեգորիաների՝ չյոդացված, ոչ համարժեք յոդացված, համարժեք յոդացված և չափազանց յոդացված, որը հնարավորություն է տալիս գնահատելու հարստացման գործընթացի արդյունավետությունը, որը վտանգված է, եթե յոդի քանակն աղում նորմից պակաս է, և անվտանգությունը, որը վտանգված է, եթե այն նորմից ավելի է: Ենթադրվում է, որ համարժեքորեն յոդացված աղը > 15 մգ/կգ յոդ պարունակելու և սովորականի նման օրական 10 գ սպառելու պարագայում մեծահասակներին կապահովի 150 մկգ յոդով (այսինքն, կարող է ծառայել նախատեսված նպատակին): Յոդացված աղի համապատասխանությունն ազգային ծրագրի ստան- դարտին էական նշանակություն ունի բնակչության օպտիմալ յոդային սնուցումն ապահովելու համար: Անհրաժեշտ է ներկայացնել քանակական անհամապատասխանության ուղղությունը և մեծությունը՝ ցածր որակի յոդացված կամ չյոդացված աղը համարժեքորեն յոդացված աղից տարբերելու համար, և կիրառել նորմատիվային մոնիթորինգի տարբերակված մոտեցումներ: Առաջարկվում է հավաքել լրացուցիչ տեղեկություններ աղի աղբյուրի (երկրում արտադրված և ներմուծված) և մատակարարման)բաշխման շղթաների վերաբերյալ և նորմատիվային մոնիթորինգը կենտրոնացնել աղի հիմնական աղբյուրների վրա, ինչպիսին, օրինակ, հացն է՝ ապահովելով կիրարկման արդյունավետությունը:},
 type={Հոդված},
 title={Rationale for the Importance of Revising the Strategy for Monitoring the Use of Iodised Salt in Armenia},
 keywords={Public health},
}