@misc{Hayrapetian_Armen_The, author={Hayrapetian, Armen}, address={Երևան}, howpublished={online}, publisher={ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ.}, abstract={Մինչև 1840-ական թվականները Գյումրի-Ալեքսանդրապոլն աննշան գյուղաքաղաք էր՝ հիմնականում գյուղատնտեսությամբ զբաղվող ազգաբնակչությամբ: Սակայն, XIX դ. կեսերից սկսած՝ նորաստեղծ քաղաքը ունեցավ տնտեսական աննախադեպ աճ, որի շնորհիվ կարճ ժամանակահատվածում դարձավ Անդրկովկասի նշանավոր առևտրաարդյունագործական կենտրոններից մեկը: Քաղաքի տնտեսական վերելքը պայմանավորվեց հետևյալ գործոններով.1. Ալեքսանդրապոլի ազգաբնակչության կորիզը դարձած կարինցիները, կարսեցիները և բայազետցիներն այստեղ բերեցին իրենց առևտրաարհեստավորական բազմադարյան ավանդույթները: 2. Ի տարբերություն նահանգային կենտրոն Երևանի՝ Ալեքսանդրապոլն ուներ ռազմաստրատեգիական բարենպաստ դիրք, ինչի շնորհիվ տեղի արհեստավորներն ու առևտրականները մենաշնորհային դիրք գրավեցին մի շարք ապրանքատեսակների արտադրության և արտահանման ասպարեզում: 3. Քաղաքային տնտեսության զարգացմանը նպաստեցին նաև XIX դ. ռուս-թուրքական պատերազմները: Տեղի արհեստավորներն ու առևտրականները մեծածավալ ռազմական պատվերներ ստացան և սպասարկեցին ռուսական բանակին: 4. Ալեքսանդրապոլի քաղաքային տնտեսության զարգացման վրա մեծապես ազդեց նաև Թիֆլիս-Ալեքսանդրապոլ-Կարս և Ալեքսանդրապոլ-Երևան-Ջուլֆա երկաթուղիների շինարարությունը: 5. Ալեքսանդրապոլի տնտեսական կյանքում և հասարակական հարաբերություններում վճռական դերակատարում ունեցան արհեստավորական համքարությունները, որոնք նոր պայմաններում Կարինի և Կարսի համապատասխան կազմակերպությունների ավանդույթների անմիջական շարունակողները դարձան: До 1840-х годов Гюмри-Александрополь был, по сути, небольшим городом, население которого в основном занималось земледелием. Однако с середины XIX века, благодаря небывалому экономическому росту, город стал одним из крупных торгово-промышленных центров Закавказья. Экономический подъем города был обусловлен следующими факторами: 1. Жители Карина, Карса и Баязета, составившие ядро населения Александрополя, внедрили здесь свои многовековые торгово-ремеслен-ные традиции. 2. В отличие от губернского центра Еревана, Александрополь имел выгодное военно-стратегическое положение, благодаря которому местные ремесленники и купцы заняли монопольное положение в сфере производства и экспорта ряда товаров. 3. Развитию городского хозяйства способствовали и русско-турецкие войны второй половины XIX века.. Местные ремесленники и купцы получали крупные военные заказы для русской армии. 4. Большое влияние на развитие городского хозяйства Александрополя оказало строительство железных дорог – Тифлис-Александрополь-Карс и Александрополь-Ереван-Джульфа. 5. В экономической жизни и общественных отношениях Александрополя решающую роль сыграли ремесленные артели (цеха), ставшие в новых условиях продолжателем традиций соответствующих организаций Карина и Карса.}, title={The Socio-Economic Life of Transcaucasian Cities in the 19th Century on the Example of Gyumri-Alexandrapol}, type={Հոդված}, keywords={History}, }