@misc{Վահրամյանս_Բ._Խոսրավիզադ_Հայկական,
 author={Վահրամյանս Բ. Խոսրավիզադ and Մելիքյան, Ա. Հ.},
 address={Երևան},
 howpublished={online},
 publisher={Հայաստանի ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ.},
 abstract={Հայկական և իրանական ցորենի տասնհինգ սորտերի չորադիմացկունության մակարդակը համեմատելու նպատակով սերմերը 28 ժամ փորձարկվել են ջրային անբավարարության սթրեսի և ոչ սթրեսային պայմաններում։ Ջրային դեֆիցիտ ստեղծելու նպատակով կիրառվել է Պոլիէթիլենգլիկոլ6000-ի (PEG6000) քիմիական նյութը։ Ուսումնասիրվել են ջրի հարաբերական պարունակության տոկոսը (RWC) և Wdhn13, WCS726 դեհիդրին գեների էքսպրեսիայի մակարդակը հակադարձ տրանսկրիպցիոն ՊՇՌ-ի միջոցով: Ըստ արդյունքների` բարձր դիմացկուն էին Նավիդ, Սաբալան, Զարե և Ոսկեհասկ սորտերը։ Նշված սորտերում գեների էքսպրեսիայի գործընթացը սկսվեց սկզբնական ժամերում, երբ դեռ ջրի պարունակության տոկոսը բարձր էր։ Այդ մակարդակը, 24-րդ ժամում հասնելով գագաթնակետին, հետագայում սկսեց դանդաղ նվազել։ Երկրորդ տեղում էին Ազար2, Սաթենի22 և Ախթամար սորտերը, որոնք չեն պահել էքսպրեսիայի բարձր մակարդակը և 24-րդ ժամում նվազել էին։ Երրորդ տեղում Սարդարի, Ալվանդ, Փիշգամ, Նաիրի 68 և Արմյանկա60 սորտերն էին, քանի որ այդ սորտերի մոտ արդեն 18-րդ ժամում նկատվել էր էքսպրեսիայի մակարդակի նվազում։ Իսկ Միհան, D92 և G31 սորտերը գնահատվեցին որպես զգայուն սորտեր, քանի որ նրանց գեների էքսպրեսիան սկսվեց դեռևս ջրի պարունակության տոկոսի նվազման ժամանակ։ Այս սորտերում նվազումը նկատելի էր արդեն 12-րդ ժամում։ Այս երկու ուսումնասիրությունները համատեղ, ամուր հիմք են սորտերի դիմացկունությունը որոշելու համար։ Աբիոտիկ սթրեսների դեմ պաշտպանող սպիտակուցները ուսումնասիրելով՝ կարելի է ստեղծել դիմացկուն սորտեր, բարելավել սորտի դիմացկունությունը և ստանալ բերքատվության բարձր հատկանիշներով օժտված սորտեր։ В целях сравнения уровня засухоустойчивости пятнадцати возделываемых сортов армянскoй и иранскoй пшеницы был проведен одновременный молекулярно-физиологический опыт, в ходе которого семена испытывались в течение 28 часов в стрессовых условиях водной недостаточности и в нестрессовых условиях. Для создания водного дефицита использовалось химическое вещество полиэтиленгликоль 6000 (PEG6000). Был исследован процент относительного содержания воды (RWC) и Wdhn13 и WCS120 уровень экспрессии гена дегидрина с помощью ПЦР с обратным транскриптом. В результате высокоустой-чивыми оказались сорта Навид, Сабала, Заре и Воскеаск. Процесс экспрессии генов у этих сортов начался в ранние часы, когда процент содержания воды был еще высоким. Достигнув пика к 24-му часу, она позже начала медленно снижаться. На втором месте оказались сорта Азар 2, Сатени 22 и Ахтамар, которые не смогли сохранить высокий уровень экспрессии и снизились уже на 24-й час. На третьем месте оказались сорта Сардар, Алванд, Пишгам, Наири 68 и Армянка 60, уровень экспрессии которых снижался уже на 18-м часу. А Михан, D92 և G31 были оценены как чувствительные сорта, потому что экспрессия их генов началась, когда процент содержания воды стал снижаться. У этих сортов снижение было заметно уже на 12-м часу. Эти два совместных эксперимента составляют прочную основу для определения устойчивости сортов. Изучая белки, защищающие от абиотических стрессов, можно создать устойчивые сорта, повысить их устойчивость, получить сорта с высокими характерис-тиками урожайности. In order to compare the level of drought resistance of fifteen Armenian and Iranian wheat varieties, the seeds were tested for 28 hours under drought stress and non-stress (controlled) conditions. Polyethylene Glycol 6000 (PEG6000) was used to preparing artificial drought conditions. Also we evaluate relative water content (RWC) and also expression level of Wdhn13 and WCS120 DHN genes by using reverse transcription PCR. According to the results, Navid, Sabala, Zare, and Voskehask varieties were highly resistant. The process of gene expression in these varieties began in the early hours, when the percentage of water content was still high. Reaching the peak in the 24th hour, it later began to decline slowly. In the second place were Azar 2, Sateni 22, and Akhtamar which could not maintain the high level of expression was decreased in the 24th hour. Sardari, Alvand, Pishgam, Nairi 68, and Armyanka 60 were in the third place, as the expression level decreased in those varieties already in the 18th hour. And Mihan, D92 և G31 were evaluated as sensitive varieties, because the expression of their genes began when the percentage of water content began to decrease. In these varieties, the decrease was noticeable already in the 12th hour. These two experiments together allow us to determine the resistance of varieties and by studying the mechanism of proteins for abiotic stresses, give us the ability to create resistant genotypes, improve the resistance of the genotypes, and obtain high yield characteristics.},
 title={Հայկական և իրանական ցորենի սորտերի չորադիմացկանության համեմատումը ըստ՝ Wdhn13 և WCS726 դեհիդրին գեների էքսպրեսիայի և ջրի հարաբերական պարունակության տոկոսի},
 type={Հոդված},
 keywords={Գյուղատնտեսություն},
}