@misc{Zakoyan_A._A._The, author={Zakoyan, A. A. and Mkrtchyan, L. V. and Gyulkhandanyan, G. V.}, address={Երևան}, howpublished={online}, publisher={ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատ.}, abstract={В исследовании представлено влияние облучения светом видимой области на оксидазную активность церулоплазмина (ЦП) человека в комплексах с катионными металлопорфиринами. Исследованы комплексы ЦП с Zn-порфиринами с высоким квантовым выходом генерации синглетного кислорода: Zn-TBut4PyP, Zn-TOEt3PyP, Zn-TOEt4PyP. Целью исследования было определить, влияет ли образование комплекса и освещение на оксидазную активность ЦП. Показано, что образование комплексов с исследуемыми порфиринами существенно не влияет на оксидазную активность ЦП. Облучение вольфрамовой лампой в течение 30 минут растворов ЦП и комплексов [ЦП+Zn-порфирины] снижало оксидазную активность белка почти вдвое. Согласно полученным результатам, для активности ЦП не важны ни тип периферической группы (бутил, гидроксиэтил), ни их положение в пиридильном кольце (3-е или 4-е) Zn-порфирина. Освещение ЦП и его комплексов с порфиринами не расщепляло белковую молекулу. Աշխատանքում ներկայացվել է լուսային ճառագայթման ազդեցությունը մարդու ցերուլոպլազմինի (ՑՊ) օքսիդազային ակտիվության վրա կատիոնային Zn-պորֆիրինների հետ կոմպլեքսներում: Ուսումնասիրվել են ՑՊ-ի կոմպլեքսները սինգլետային թթվածնի բարձր քվանտային ելք ունեցող հետևյալ Zn-պորֆիրինների հետ՝ Zn- TBut4PyP, Zn-TOEt3PyP, Zn-TOEt4PyP: Այս ուսումնասիրության նպատակն է պարզել՝ ազդո՞ւմ են արդյոք ՑՊ-ի օքսիդազային ակտիվության վրա կոմպլեքսագոյացումը և լուսավորումը: Ցույց է տրվել, որ ուսումնասիրված Zn-պորֆիրինների հետ ՑՊ-ի կոմպլեքսագոյացումն էականորեն չի ազդում սպիտակուցի օքսիդազային ակտիվության վրա: ՑՊ-ի և [ՑՊ + Zn-պորֆիրին] կոմպլեքսների լուծույթների՝ 30 րոպե տևողությամբ վոլֆրամի լամպով լուսավորումը բերում է սպիտակուցի օքսիդազային ակտիվության կիսով չափ նվազման: Համաձայն ստացված արդյունքների՝ Zn- պորֆիրինների ծայրային ֆունկցիոնալ խմբերը (բութիլ, օքսիէթիլ) և դրանց գտնվելու դիրքը պիրիդիլային օղակում (3-րդ կամ 4-րդ դիրք) ՑՊ-ի օքսիդազային ակտիվության համար էական չեն: ՑՊ-ի և պոր- ֆիրինների հետ դրա կոմպլեքսների լուսավորումը չի բերում սպի- տակուցի քայքայման:}, type={Հոդված}, title={The effect of light on the oxidase activity of human ceruloplasmin in complexes with cationic Zn-porphyrins}, keywords={Biochemistry}, }